بودجه‌های صداوسیما کجا خرج می‌شود؟

گروه فرهنگ و هنر- این روزها در مجلس درباره بودجه زیاد صحبت می‌شود، حتی عضوی از کمیسیون فرهنگی مجلس به نکته قابل تاملی اشاره می‌کند که در وهله اول مجموعه‌ها انتظارات‌شان را در ایام بودجه به کمیسیون ارائه بدهند و نکته مهم‌تر فراموش نکنند قرار بود با این بودجه چه کار کنند. چندی پیش رییس‌جمهور کشورمان بخش اول لایحه بودجه که بیشتر اختصاص به درآمدهای بخش‌های مختلف دارد را به مجلس شورای اسلامی تقدیم کرد. این روزها کمیسیون‌های مختلف به تناسبِ ماموریت‌هایشان این لایحه بودجه ارائه شده را مورد بررسی قرار می‌دهند اما نکته‌ای که در چند سال اخیر خصوصا سال گذشته اتفاق افتاد رشد 9‌درصدی بودجه فرهنگی کشور بود. نکته‌ای که احمد راستینه نماینده مجلس به آن اشاره کرد که «در سال 1399 سهم بودجه فرهنگی کشور از بودجه عمومی 4دهم‌درصد بود اما امروز این سهم به 5/3درصد ارتقا پیدا کرده، همچنین سهم ورزش و جوانان امروز با رشد 190‌درصدی بودجه بیشترین ‌درصد رشد بودجه‌ای را به خود اختصاص داده است. سهم اعتبارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی از سیاست‌های اجتماعی 36‌هزار‌میلیارد تومان است. تصوری وجود دارد که تا معیشت درست نشود نباید به فرهنگ پرداخته شود اما اگر به نظام‌های اروپایی و آمریکا نگاه کنیم متوجه می‌شویم که اگر فرهنگ نباشد اقتصاد و معیشت نیز رشد نخواهد کرد. همانطور که در حال حاضر منشور المپیزم به مصیبتی جهانی در بخش فرهنگ تبدیل شده و فرهنگ انسانی را تخریب می‌کند.»
در این میان البته بودجه صداوسیما هم رشد قابل‌توجهی داشت. بسیاری در فضای‌مجازی به این افزایش تاختند و برخی رسانه‌ها هم این مطالبه را مطرح کردند؛ حالا که شاهد رشد بودجه فرهنگی بوده‌ایم خصوصا سازمان صداوسیما، یک جهشی در ساخت سریال خصوصا آثار فاخر اتفاق بیفتد. ناگفته نماند صداوسیما در عرصه زیرساختی و ساخت آثار فاخر، قدم‌هایی را برداشت که البته هنوز انتظارات برآورده نشده است. ساخت سریال «سلمان فارسی» سرعت بیشتری گرفت؛ نسخه سینمایی از سریال «موسی(ع)» به جشنواره فیلم فجر راه پیدا کرد و «مهمان‌کشی» و چند اثر فاخر دیگر هم در دستور کار قرار گرفت اما به تعبیر بسیاری از دغدغه‌مندان و اعضای جدید کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی این انتظارات بیشتر هم است. این جمله را به کرات شنیده‌ایم: «باید برای تولید محتوا در صداوسیما اعتبارات بسیار بیشتری در نظر گرفته شود تا در عرصه ملی و جهانی حرفی برای گفتن داشته باشیم و در حوزه فرهنگ موفق باشیم.» در عین حال، بخش عمده‌ای از این انتقادات به سمت تبلیغات گسترده بازرگانی بود. این انتظار هنوز هم برآورده نشده و کماکان شاهد وسعت آگهی‌های بازرگانی روی آنتن تلویزیون هستیم. هرچند مدیران تلویزیون بارها این نکته را مطرح کرده‌اند به دنبال جلوگیری از زیاده‌روی تبلیغات لوکس، لاکچری و اغوای مخاطب هستند. هرچند این گستردگی تبلیغات به سمت شبکه نمایش‌خانگی و پلتفرم‌های اشتراک‌محور رفت؛ جایی که صداوسیما نظارت مستقیم بر آن دارد. بحث کُددار شدن بودجه صداوسیما نکته دیگری بود که احسان قاضی‌زاده‌هاشمی در جایگاه عضو کمیسیون فرهنگی در دوره قبلی مجلس و دبیر گذشته شورای نظارت بر صداوسیما مطرح کرد. اتفاقی که باعث می‌شود بودجه خصوصا آثار فاخر بهتر و دقیق‌تر اختصاص پیدا کند چون به واسطه بحث «کُددار شدن»، اختصاص بودجه‌ها برنامه‌محور شده است اما در خصوص انتقادات به بودجه صداوسیما که این انتظار وجود دارد با رشد بودجه‌ای، کمتر به سمت آگهی‌های بازرگانی برود یا حداقل تولید و پخش آگهی‌ها را هدفمندتر کند با حجت‌الاسلام حسن اخلاقی‌امیری، عضو کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی گفت‌وگو کردیم.
در حال حاضر، حوزه تولید فیلم و سریال در صداوسیما بسیار حائزاهمیت است که این انتظار وجود دارد با اختصاص و استفاده درست بودجه، کارهای موثرتر و ماندگارتری را شاهد باشیم. این حوزه‌ها نیاز به تقویت دارند و باید مجموعه‌های دیگر هم کنار این مراکز تولید فیلم و سریال قرار بگیرند تا کار بهتر و اصولی‌تر پیش برود.