7 - 08 - 2023
به ناکجاآباد می‌رویم
گروه انرژی- حداکثر رشد مصرف سالانه بنزین از ۷ درصد به ۲۰ درصد رسیده است. آماری که علی زیار معاون مدیر‌عامل شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی آن را «یکباره» توصیف کرده و نسبت به ادامه آن هشدار می‌دهد.
براساس گزارشی که معاون مدیر‌عامل شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی ارائه کرده، در حال حاضر متوسط مصرف از ۱۰۴ میلیون لیتر درسال گذشته به ۱۲۴ میلیون لیتر افزایش یافته است. این افزایش مصرف باعث ناتراز شدن تولید و مصرف بنزین شده است.
زیار با طرح این سوال که آیا می‌توان یک‌شبه برای این میزان رشد تقاضا پالایشگاه ساخت؟ آیا منابع آن وجود دارد؟ می‌گوید: حتی اگر منابع هم موجود باشد نمی‌توان یک‌شبه پالایشگاه ساخت و به این میزان تقاضا پاسخ داد، اگر همین رویه ادامه داشته باشد و سال به سال هم رشد مصرف به این شکل صعودی باشد، با این خودروهای پرمصرف واقعا به ناکجاآباد می‌رویم.
این مقام وزارت نفت در گفت‌وگو با ایلنا درباره وضعیت کنونی تولید و توزیع بنزین در کشور اظهار کرد: اکنون تراز تولید و مصرف بنزین در کشور منفی شده است، به‌طوری که در همین فاصله زمانی ماه گذشته (تیرماه) ۱۰۷ میلیون لیتر تولید داشتیم و میزان مصرف ۱۲۰ میلیون لیتر بوده، یعنی تراز تولید و مصرف بنزین ۱۳ میلیون لیتر منفی شده است که این میزان کسری را مجبور شدیم از ذخایر برداشت کنیم.
وی با بیان اینکه نباید فقط به مدیریت تامین فشار وارد شود باید برای مصرف هم چاره‌اندیشی شود، تاکید کرد: باید تصمیماتی اتخاذ شود که میزان ذخایر هم افت نکند، بنابراین یا باید واردات انجام شود یا اینکه مصرف مدیریت شود و با تولید همخوانی داشته باشد.
به گفته وی، تنها سیاست قیمتی کنترل‌کننده مصرف نیست، باید روی تجهیزات سوخت‌بر تمرکز و تجدیدنظر شود، با خودروهایی که اکنون در اختیار مردم است نه‌تنها راه به جایی نمی‌بریم، بلکه بدون تعارف تمام ثروت مملکت هم به باد خواهد رفت.
کیفیت بنزین تغییر کرده است؟
زیار درباره کیفیت بنزین در پی رشد تقاضا و تولید گفت: تراز بنزین چه مثبت، چه سر‌به‌سر و چه منفی باشد، کیفیت بنزین شاخص‌هایی دارد که براساس آن عرضه می‌شود، بنابراین ناترازی هیچ تاثیری روی کیفیت ندارد. آنچه اکنون عرضه می‌شود شاخص‌های کیفی را دارد، ممکن است تولید و عرضه بنزین سوپر در راستای افزایش تولید بنزین معمولی کم شده باشد، اما کیفیت بنزین معمولی در تمامی شرایط حفظ شده و مطابق استاندارد تولید می‌شود.
او درباره آخرین وضعیت صدور و استفاده از کارت سوخت شخصی بیان کرد: در دوره‌ای ما کمبود کارت داشتیم که با تامین کارت خام این مرحله را پشت سر گذاشتیم و اکنون در فاصله کوتاهی کارت‌ها صادر می‌شوند و روال طبیعی خود را طی می‌کند. اکثر کارت‌هایی که در نوبت بودند صادر شده و به دست دارندگان خودرو رسیده است، برای تقاضاهای جدید هم کارت خام موجود است و صدور کارت به سرعت انجام می‌شود.
معاون مدیر‌عامل شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی می‌گوید: در حال حاضر اکثریت مالکان خودرو کارت سوخت در اختیار دارند و زمان مراجعه به جایگاه می‌توانند از کارت شخصی استفاده کنند. بنابراین اکنون به همان میزان که کارت شخصی صادر شده و به دست دارندگان خودرو رسیده به همان میزان هم کارت‌های جایگاه‌داران محدود شده و برای تعداد اندکی که در مرحله صدور هستند و به دست‌شان نرسیده کارت در جایگاه‌ها موجود است.
زیار با بیان اینکه اکنون کارت به میزان کافی در جایگاه‌ها وجود دارد و به لحاظ موجودی سوخت نیز مشکلی نیست، یادآور شد: صف‌هایی که بعضا در جایگاه‌ها مشاهده می‌شود یا به دلیل جاماندن کارت است یا اینکه برخی درنظر دارند سوخت موجود در کارت خود را ذخیره کنند، بنابراین از کارت جایگاه‌دار استفاده می‌کنند.
به گفته وی استفاده از کارت سوخت شخصی به منظور تولید، تامین، برنامه‌ریزی سوخت و جمع‌آوری اطلاعات در این زمینه است، ضمن اینکه می‌توان قاچاق را نیز کنترل کرد، علاوه بر این اگر کارت جایگاه محدود نشود هیچ انگیزه‌ای نمی‌ماند که مردم از کارت سوخت شخصی خود استفاده کنند.
خودروهای جدید پرمصرف‌ترهستند
معاون مدیر‌عامل شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی در ادامه با اشاره به راهکار پاسخ به رشد تقاضای سوخت بیان کرد: ما همواره توان کشور برای تامین سوخت و همچنین ظرفیت و کمبودها را اعلام کرده‌ایم و گفته‌ایم که باید روی چه نقاطی تمرکز کنیم، ولی درخصوص تولید یا واردات خودروی کم‌مصرف دستگاه‌های مربوطه باید تصمیم‌گیری و به وظایف خود عمل کنند. با خودروهای کنونی نمی‌توان به رشد تقاضای سوخت پاسخ داد، ضمن اینکه اکنون شاهدیم که حتی خودروهای جدیدتر سوخت بیشتری نسبت به خودروهای قدیمی مصرف می‌کنند. مثلا سمند مدل ۹۸، ۷ لیتر در هر ۱۰۰ کیلومتر مصرف سوخت دارد، در حالی که سمند سورن مدل ۱۴۰۱، ۹ لیتر بنزین مصرف می‌کند.
وی گفت: تجهیزات خودرویی ما ۳ برابر نرم جهانی مصرف سوخت دارند، ما با ۸۵ میلیون نفر جمعیت به اندازه یک کشور ۲۵۰ میلیون نفری سوخت تولید می‌کنیم. این ثروت مردم و آیندگان است که در خودروهای بی‌کیفیت سوزانده می‌شود، این رویه شرعا، قانونا و اخلاقا
درست نیست.
زیار تصریح کرد: ظرفیت پالایشگاه و انتقال نامحدود نیست. هر زیرساختی در تولید و انتقال ایجاد کنیم منابع زیادی می‌طلبد. هیچ کشوری به اندازه‌ای منابع ندارد که فقط تولید کند و در خودروهای بی‌کیفیت به مصرف برساند. باید برای روند مصرف چاره‌اندیشی شود و این با سیاست قیمتی امکان‌پذیر نیست. باید تجهیزات اصلاح شود و در این راستا برنامه افزایش قیمت هم ساده‌تر می‌شود. به عبارت دیگر اگر میزان مصرف به یک‌سوم برسد، قیمت سوخت سه برابر هم بشود، در سبد معیشتی هیچ تغییری ایجاد نمی‌شود. اگر قرار باشد مصرف بالا باشد و قیمت سوخت را هم افزایش دهیم قطعا سبد سوخت خانوار را تحت فشار قرار می‌دهد.
وی تاکید کرد: اگر قرار است مصرف اصلاح شود باید ابتدا موتورهای خودروها بهینه و اصلاح شوند، با میزان مصرف کمتر حتی اگر سوخت گران هم شود نه‌تنها ثروت جامعه نابود نمی‌شود، بلکه هوا هم آلوده نمی‌شود.