26 - 09 - 2024
بن زاید دومین شریک استراتژیک واشنگتن
محمدرضا ستاری- ایالاتمتحده آمریکا روز دوشنبه این هفته اماراتمتحده عربی را به عنوان یک شریک اصلی دفاعی خود معرفی کرد. این موضوع از آنجا اهمیت دارد که همزمان با تشدید تنشها در منطقه خاورمیانه، امارات میتواند در سایه شراکت استراتژیک نظامی با آمریکا، تسلیحات و فناوریهای پیشرفته جنگی و دفاعی را از این کشور دریافت کند.
گفتنی است بیانیهای که ایالاتمتحده در آن امارات را شریک اصلی دفاعی خود معرفی کرده، پس از دیدار جو بایدن رییسجمهوری این کشور با محمد بن زاید حاکم امارات تنظیم و منتشر شده است؛ امری که باعث میشود ابوظبی پس از هند به مهمترین شریک نظامی- دفاعی واشنگتن در آسیا تبدیل شود.
در چنین شرایطی کارشناسان معتقدند که در راستای عمیقتر شدن اتحاد میان دو کشور، آمریکا تلاش میکند تا موضوعاتی که در آنها اختلافنظر و تضاد منافع وجود دارد، حل و فصل کند. به عنوان مثال آمریکا با فشار وارد کردن بر امارات قصد دارد تا حمایت ابوظبی از شبه نظامیان تحت فرمان ژنرال حمیدتی در سودان را متوقف کند. در نتیجه ممکن است در حاشیه نشست مجمع عمومی امسال، مقامات دو کشور درخصوص این موضوع با یکدیگر گفتوگو و رایزنی کنند. البته این نکته نیز وجود دارد که در سایه تشدید تنشها در غزه و به خصوص لبنان، چنین امری یک مذاکره حاشیهای محسوب شود.
در همین رابطه الیزابت دنت، کارشناس ارشد موسسه واشنگتن برای سیاست خاور نزدیک و یکی از مقامات سابق پنتاگون در گفتوگو با میدل ایستای توضیح داده که به طور قطع مواردی همچون جنگ غزه و لبنان و همچنین موضوع ایران در اولویت مذاکرات قرار داشته و مساله سودان کمرنگتر خواهد بود. از سوی دیگر و در شرایطی که هنوز مشخص نیست رییسجمهوری بعدی آمریکا چه فردی باشد، ابوظبی برخی موارد مهم سیاست خارجی خود را در مذاکره با آمریکا به شکل کنونی حفظ خواهد کرد.
اولویت اقتصاد برای امارات
نزدیکی بیش از پیش امارات به ایالاتمتحده در حالی صورت گرفته که دو سال قبل ابوظبی به واسطه ناراحتی از مذاکرات غیرمستقیم ایران با آمریکا و نیز موضوع حوثیها در یمن از گفتوگو و رایزنی با دولت بایدن خودداری میکرد. از سوی دیگر آمریکا نیز امارات را متهم به حمایت از روسیه در جنگ اوکراین کرده و نسبت به نزدیکی ابوظبی به چین ابراز نگرانی کرده بود.
حالا به نظر میرسد که هدف اصلی امارات ایجاد توازن در روابط امنیتی و اقتصادی عمیقتر با آمریکا در عین خودمختاری در برخی امور سیاست خارجی باشد؛ هدفی که به نظر میرسد بن زاید در پشت پرده ملاقات خود با بایدن توانسته چراغ سبز آن را از واشنگتن بگیرد.در همین راستاست که انور قرقاش، مشاور دیپلماتیک حاکم امارات هفته گذشته طی یک کنفرانس مطبوعاتی به صراحت اعلام کرد که چشمانداز ابوظبی برای روابط استراتژیک با آمریکا با اولویت اقتصاد و رفاه در کشورش خواهد بود. وی همچنین تاکید کرده، هر چند ما وقایع غزه را نادیده نمیگیریم اما سعی میکنیم بیشتر در راستای دیدگاههای اقتصادی و ارتقای فناوری خود با آمریکا وارد همکاری شویم.
این موضوع از آنجا حائزاهمیت است که اکنون هوشمصنوعی به عنوان یک حوزه کلیدی همکاری بین ایالاتمتحده و امارات ظاهر شده است. در واقع امارات تلاش میکند به وسیله هوشمصنوعی در راستای تنوع بخشی به اقتصاد خود و حرکت به سمت عدموابستگی به نفت حرکت کند.
به همین دلیل است که شاهد هستیم هفته گذشته شرکت هوشمصنوعی G42 مستقر در امارات یک قرارداد همکاری با شرکت انویدیا به عنوان یکی از باارزشترین شرکتهای تولیدکننده تراشه در دنیا امضا کرده است.
گفتنی است ریاست G42 برعهده شیخ طحنون بن زاید آل نهیان، مشاور امنیت ملی حاکم امارات است که هر دو صندوق سرمایهگذاری ابوظبی (ADIA و ADQ ) که هر کدام بیش از هزار میلیارد دلار ارزش دارند را کنترل میکند. در ماه گذشته میلادی نیز شرکت مایکروسافت یک قرارداد 5/1میلیارد دلاری را با شرکت G42 به منظور ساخت مراکز جدید فناوری در امارات به امضا رسانده است. علاوهبر این دوشنبه هفته جاری نیز روزنامه والاستریت ژورنال گزارش داد که کرهجنوبی و تایوان هم قصد دارند دو ابر کارخانه تراشههای الکترونیکی را در امارات احداث کنند.
با این حال یک مانع مهم در مسیر برنامه بلندپروازانه دولت امارات قرار دارد. اینکه ابوظبی همزمان با چینیها نیز در زمینه هوشمصنوعی همکاری میکند و از آنجا که پکن در بخش فناوریهای پیشرفته تحت محدودیت و تحریمهای آمریکا قرار دارد، بخش قابلملاحظهای از برنامه مشترک میان امارات با ایالاتمتحده، کرهجنوبی و تایوان منوط به تایید واشنگتن است.
تضاد منافع در سودان و غزه
لازم به ذکر است که مساله همکاری با چین تنها مانع همکاری عمیقتر میان ابوظبی و واشنگتن نیست زیرا دو کشور هم درخصوص تحولات سودان که اماراتیها از شبه نظامیان حمیدتی طرفداری میکنند و هم درخصوص جنگ غزه با ایالاتمتحده دچار تضاد منافع و اختلاف هستند.
در چنین شرایطی هر چند که دولت بایدن صریحا مدعی شده که جنگ داخلی در سودان باید متوقف شود اما به نظر میرسد که دولت او توانایی فشار آوردن بر امارات برای قطع حمایت از نیروهای واکنش سریع به رهبری ژنرال حمیدتی را ندارد. از سوی دیگر درخصوص ناآرامیها در دریای سرخ نیز دولت آمریکا نیاز به حمایت از امارات دارد زیرا آنها اکنون فرمان شورای انتقالی جنوب در یمن را در دست داشته و میتوانند از آن به عنوان اهرمی در جهت مقابله با حوثیها استفاده کنند.در طرف مقابل و با وجود تمامی همکاریهایی که میان دو کشور وجود دارد، اماراتیها در دو موضوع از ایالاتمتحده ناامید شدهاند،؛ یکی درخصوص آتشبس در غزه و دومی تشدید درگیریها به لبنان که قاعدتا میتواند در صورت سرایت به سایر نقاط منطقه، سرمایهگذاریهای اقتصادی آنها را به طور گستردهای تحتالشعاع قرار دهد.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد