24 - 10 - 2023
بلیت هواپیما نایاب شد
گروه حملونقل- هفته‌های گذشته خبرهایی در رابطه با تعمیر هواپیما و سر خط آوردن هواپیماهای زمینگیر منتشر شد. با وجود این کماکان شاهد کمبود بلیت برای پروازها هستیم. رییس سازمان هواپیمایی اردیبهشت امسال گفت که سیاست دولت در بخش توسعه ناوگان هوایی روشن است و تعداد قابل توجهی هواپیما پیش‌بینی شده تا خریداری و وارد کشور شود.
محمدی محمدی‌بخش پیش‌تر اعلام کرده بود که از ابتدای دولت سیزدهم، ۵۰ فروند انواع هواپیما و هلیکوپتر وارد کشور شده که به «مرور» وارد چرخه پرواز می‌شود، اما برای پاسخ به نیاز فعلی ۵۵۰ فروند هواپیما لازم است که در حال حاضر فقط ۱۷۵ هواپیمای فعال در فرودگاه‌های کشور نشست و برخاست دارند.
راهکارهای دولت برای جبران کمبود صندلی
در این شرایط دولت سیزدهم با سه استراتژی ساخت هواپیما، خرید هواپیمای دست دوم و بازگرداندن پرنده‌های زمینگیر به خط پروازی درصدد جبران کمبود صندلی پرواز و به تعادل رساندن عرضه و تقاضا در بخش حملونقل هوایی است. براساس اعلام معاون وزیر راه‌و‌شهرسازی، از ابتدای سال گذشته ۱۰۰ فروند هواپیمای زمینگیر شناسایی شده است که دولت در نظر دارد تا با برنامه اورهال مجددا این پرنده‌ها را در دستور قرار دهد و وارد چرخه پروازی کند. از این مسیر نیز در سال گذشته و امسال چندین فروند هواپیما بعد از چندین سال زمینگیری وارد چرخه پروازی شده‌اند. سازمان هواپیمایی طی دو سال گذشته اعلام کرده است که برای افزایش تعداد صندلی پرواز منتظر احیای برجام نمی‌ماند و افزایش ناوگان را از چند مسیر دیگر ادامه می‌دهد.
بر اساس بخشی از برنامه که مربوط به خرید ناوگان دست دوم می‌شود، در سال گذشته ۵۰ فروند هواپیما با میانگین سنی ۱۹ سال وارد کشور شدند. دولت برنامه خرید هواپیماهای دست دوم را با هدف تقویت ناوگان ایرلاین‌ها در دستور کار دارد و مذاکرات برای افزایش خرید در دستور کار است.
هواپیمای وارداتی با سن بالا
طی روزهای اخیر اخبار متعددی مبنی‌بر واردات هواپیما از شرکت و ایرلاین‌های مختلف به گوش می‌رسد که قطعا با توجه به تحریم‌های موجود سن این ناوگان‌ها بالا خواهد بود، اما باید بررسی شود تا پی برد سن و سال هواپیما تا چه حد فاکتور ایمنی محسوب می‌شود؟
در حال حاضر ناوگان اصلی کشور شامل دو نوع هواپیمای بوئینگ ۷۳۷ و MD۸۰ است. بوئینگ ۷۳۷ در انواع مختلف کلاسیک و نو جزو پرفروش‌ترین هواپیمای بوئینگ محسوب می‌شوند و هواپیماهای MD نیز علی‌رغم مدت زیادی که از تولید آنها می‌گذرد چیزی بیش از ۱۳۰ ناوگان فعال در سراسر جهان با کاربردهای مختلف باری، وی‌آی‌پی و مسافری دارد که پس‌از پروسه پیچیده دور زدن تحریم‌های ظالمانه علیه کشورمان و فرود آوردن هواپیماها در مقاصد مختلف و در نهایت ورود آن به کشور هواپیما وارد مرحله اورهال می‌شود.
اورهال یا چک کلی هواپیما مدت زمان زیادی را لازم دارد، به همین دلیل موجب می‌شود تا هواپیمای ورودی به کشور با تاخیر چند ماهه یا چند ساله به خطوط هوایی کشور اضافه شود. مسن بودن هواپیماها دلیل اصلی طولانی شدن دوره چک آنها می‌شود. در این دوره تمامی اجزای هواپیما مورد بررسی دقیق قرار می‌گیرند و بسیاری از قطعات آنها با قطعات جدید جایگزین می‌شوند.
به طور مثال تعویض ارابه‌های فرود، چک ایکس‌ری بدنه هواپیما جهت پی بردن به هر ایرادی در بدنه، تغییر موتور هواپیما، تعویض و یا تعمیر تمامی نشان‌دهنده‌های کابین خلبان، بررسی سیستم تهویه، هیدرولیک و برق‌رسانی تنها قسمتی از چک کردن‌های ضروری است. همچنین هواپیماها بعد از تعداد مشخصی پرواز مجدد وارد دوره بررسی می‌شوند. تمامی این موارد باعث کاهش سن واقعی هواپیما می‌شود و این گونه است که سازمان هواپیمایی کشوری که زیر نظر سازمان جهانی ایکائو فعالیت می‌کند می‌تواند بعد از بررسی تمامی موارد توسط متخصصان خود مجوز پرواز به این هواپیماها را صادر کند.
گفتنی است که در سال‌های اخیر با توجه به توان بالای نیروهای متخصص کشور ایرلاین‌های بزرگی همچون ایروفلوت روسیه بررسی و چک هواپیماهای خود را به دست نیروهای فنی کشورمان سپرده است.
لزوم استمرار در خرید هواپیما
علیرضا منظری معاون پیشین هوانوردی و امور بین‌الملل سازمان هواپیمایی کشوری با اشاره به دلیل عدم تعادل در عرضه و تقاضای بلیت گفت: با توجه به شرایط تحریمی علیه کشورمان سن ناوگان‌های خریداری‌شده قطعا بالا خواهد بود و به همین دلیل هواپیماهای خریداری‌شده موردهای مناسبی نخواهند بود و شرکت‌های هواپیمایی باید در چارچوبی که می‌توانند تحریم را دور بزنند و ناوگان خریداری کنند.
معاون پیشین هوانوردی و امور بین‌الملل سازمان هواپیمایی کشوری در ادامه به مهر گفت: البته از قیمت بلیت هواپیماها نیز نباید غفلت کرد، به هر میزان که قیمت بلیت مناسب‌تر باشد توان خرید مردم نیز افزایش خواهد یافت. زمانی که قیمت‌گذاری بلیت را دستوری انجام می‌دهد، طبیعتا مجوزی به شرکت‌های هواپیماهایی صادر نمی‌شود که هواپیمای مناسب را خریداری کند. به این دلیل که باید پول بیشتری را پرداخت کند در نتیجه هواپیمایی را خریداری می‌کند که قیمت مناسب‌تری نسبت به وضع موجود داشته باشد.
او خاطرنشان کرد: به دلیل وضعیت موجود، هواپیماها با میزان تقاضا همخوانی ندارند و زمانی که ناوگان متناسب با نیاز خریداری نشود موجب می‌شود تا تقاضا بیشتر از میزان عرضه در بازار باشد، زیرا هواپیماهای خریداری‌شده نیاز بازار را پاسخ نمی‌دهند. منظری افزود: تعدادی هواپیما در دولت سیزدهم قطعا خریداری شده، اما برای اینکه وارد خط سرویس‌دهی شود قطعا زمانبر خواهد بود، زیرا چک و بررسی هواپیماها نیاز به بازه زمانی طولانی خواهد داشت و امنیت مسافران حین پرواز قطعا خط قرمز سازمان هواپیمایی کشور محسوب می‌شود.
او در پایان گفت: خرید هواپیما به صورت مستمر باید توسط شرکت‌های هواپیمایی انجام شود تا میزان عرضه و تقاضا طی مدت‌های آتی به تعادل برسد و مسافران امکان خرید بلیت را در هر زمان نیز داشته باشند.