12 - 01 - 2021
برندگان و بازندگان آشتی قطر و عربستان
ولیعهد سعودی با پایان دادن به محاصره قطر، وجهه خودش را نزد واشنگتن به عنوان بازیگری سازنده در منطقه بالا خواهد برد، ضمن اینکه همزمان مسوولیت رهبری در خلیجفارس را بار دیگر بر عهده گرفته و شکاف بین خود و محمد بن زاید ولیعهد ابوظبی را به حاشیه میبرد.
آندرس کریگ در میدلایست آی نوشت: طی سه سال و نیم گذشته، تصور چنین صحنهای از استقبال گرم محمد بنسلمان از امیر تمیم بنحمد در عربستان سعودی و به آغوش کشیدن وی غیرقابل باور بود. این اتفاق در جریان چهل و یکمین اجلاس شورای همکاری خلیجفارس (GCC) در شهر العلا افتاد.
در حال حاضر اگرچه پایان محاصره قطر تحت رهبری عربستان سعودی محتمل به نظر میرسد اما بررسی دلایل آن همچنان ضروری است. ماهیت اصلی درگیری بین عربستان سعودی، امارات متحده عربی و قطر ایدئولوژیک و هستیشناختی است.
واشنگتن تاکنون مخاطب اصلی این جنگ مضر بر سر روایتهایی بوده که به دنبال یک شکست نظامی و دیپلماتیک علیه قطر رخ داد. معماران بحران ابوظبی و ریاض همیشه روایتهای خاص خود را داشتند تا زمانی که رییسجمهور آمریکا، دونالد ترامپ در سال ۲۰۱۶ به عنوان مهمترین عامل بروز درگیری بود به قدرت رسید.
بنابراین جای تعجب نیست دولت ترامپ که روی آتشافروز اصلی این بحران بود، حالا در تلاش است از استفاده کند و خودش را در نقش آتشنشان نشان دهد. با این حال اگرچه فشار دولت ترامپ برای خاتمه یافتن بحران کلیدی بود اما انگیزه اصلی جارد کوشنر داماد ترامپ و مشاور ارشد کاخ سفید از این میانجیگری نه حل ریشهای بحرانهای خاورمیانه که تلاش برای افزایش فشار بر تهران بود.
با پیشبینی تغییر رفتار دولت بایدن نسبت به ریاض، ولیعهد سعودی از این فرصت باقیمانده برای پایان دادن به حداقل یکی از بحرانهایی که ایجاد کرده، استفاده کرده است. از آنجا که هزینههای بنبست فوق در خلیجفارس مدت زیادی است که از مزایای آن برای پادشاهی بیشتر بوده، پذیرفتن شکست و چرخش سریع در مساله قطر برای ریاض بسیار آسانتر از عقبنشینی درگیری این کشور در یمن است. بحران یمن بدون شک یکی دیگر از موضوعات بحثبرانگیز در لیست رییسجمهور منتخب آمریکا خواهد بود.
ولیعهد سعودی با پایان دادن به محاصره قطر، وجهه خودش را نزد واشنگتن به عنوان بازیگری سازنده در منطقه بالا خواهد برد، ضمن اینکه همزمان مسوولیت رهبری در خلیجفارس را بار دیگر بر عهده گرفته و شکاف بین خود و محمد بن زاید ولیعهد ابوظبی را به حاشیه میبرد.
عدم حضور حاکم امارات در مذاکرات ماههای گذشته نشان میدهد که ابوظبی دوباره به اندازه سال ۲۰۱۴ در شورای همکاری خلیجفارس منزوی شده است. انعطافپذیری ایدئولوژیک نسبی محمد بن زاید نسبت به محمد بن سلمان احتمالا موضع امارات برای آشتی با دوحه را منعطفتر کند.
در این مقطع، موضوع پیروزی یا باخت نیست. سرانجام این منطقه و به طور کلی مردم قطر بودند که از این بحران ۴۳ ماهه آسیب دیدند. قطر حالا پس از این همه مشکلسازی موافقت کرده که پروندههای حقوقی علیه همسایگان خود را که صرفا پیامد این محاصره بود، لغو کند. علاوه بر این، دوحه متعهد شده انتقادات خود از سیاستهای سعودی و اماراتی را که به طور عمده توسط شبکه الجزیره تبلیغ میشد، کاهش دهد.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد