بدهی خارجی و درک واژگونه

«جهان‌صنعت»- نهادهای اعتباردهنده به بنگاه‌ها و افراد حقیقی پس از بررسی تقاضای دریافت وام و اعتبار متقاضیان از آنها می‌خواهند که درآمدهای پایدار و قابل اعتنا برای پرداخت وام و اعتباری که می‌خواهند را با ارائه مستندات معتبر اثبات کنند.
اگر فرد حقیقی و یا حقوقی نتواند اثبات کند برنامه‌های اقتصادی‌اش منجر به درآمد پایدار و باثبات است نهاد وام‌دهنده از دادن وام خودداری می‌کند. برخی افراد حقیقی و حقوقی ممکن است بدهی‌های قابل اعتنایی هم داشته باشند اما با بررسی‌ها معلوم می‌شود آنها در کسب‌وکار خود ریسک‌های غیرقابل پیش‌بینی ندارند و همین نیز یک امتیاز برای دریافت وام به حساب می‌آید. در دنیای امروز کشورها و دولت‌ها نیز در بازار سرمایه همین وضعیت را دارند. کشورهایی هستند که ارقام بدهی خارجی آنها بالاست و هنوز از کشورها و شرکت‌های معتبر و نهادهای بین‌المللی درخواست وام دارند. در عرف اقتصاد هر کشوری که بتواند اعتبارات خارجی بیشتری بگیرد و اعتماد داشته باشد که می‌تواند در زمان مقرر وام خود را پس دهد اعتبار بیشتری دارد. کشورهایی مثل ایران متاسفانه به دلیل اینکه درگیر تحریم‌های دامنه‌دار و ژرف شده‌اند نزد وام‌دهندگان، شرکت‌های سرمایه‌گذاری و نیز شرکت‌های فروشنده کالا فاقد اعتبار لازم شده‌اند و از مزیت بهره‌برداری از سرمایه‌های بین‌المللی و خرید کالا و جذب سرمایه‌گذار با روش‌های گوناگون برخوردار نیستند. اما برخی گروه‌ها و احزاب و مدیران اقتصادی با افتخار از اینکه بدهی خارجی ایران روندی کاهنده دارد می‌گویند و می‌نویسند و گزارش ارائه می‌دهند. نظام سیاسی ایران سیاست خارجی سفت و سختی در برخورد با غرب دارد و با توجه به اینکه در تحریم نفت و بانک است درهای خود را روی اعتبارات خارجی و خرید با روش یوزانس و جذب سرمایه‌گذاری مستقیم بسته است. از سوی دیگر نهادهای معتبر جهانی با اندازه‌گیری ریسک‌های سیاسی و اقتصادی و تجاری ایران به این نتیجه رسیده‌اند که از دادن وام به ایران اجتناب کنند. مقام‌های اقتصادی ایران شوربختانه دلبسته روسیه‌ای شده‌اند که درگیر یکی از بزرگ‌ترین تحریم‌ها شده و حتی در بخش‌هایی رقیب صادرات اصلی ایران است. از سوی دیگر برخی از جمله وزیر اقتصاد باور دارد اقتصاد ایران می‌تواند با فروش قاچاق نفت به چین به زندگی عادی برسد. این درک واژگونه از بدهی خارجی باید در ذهن‌ها تغییر کند و معلوم شود چرا ایران بدهی خارجی‌اش روندی کاهنده دارد. باید گفت که به ایران وام نمی‌دهند و در ایران سرمایه‌گذاری نمی‌کنند و ایران را از فهرست کشورهایی که در داستان یوزانس و فاینانس اعتبار دارند خارج کرده‌اند.