بازار هنوز هم ارزنده است

ابراهیم دادگر*
در حال حاضر نمی‌شود به اطلاعات تاریخی تكیه كرد. در شرایط فعلی بازار ارزنده است و خرید سهام ممكن بوده و كار خوبی نیز هست اما در شرایطی كه فقط بازدهی را در نظر بگیریم البته در شرایط فعلی بحث بازدهی نیست بلكه ریسك است. ریسك‌ها اثر خود را در این هفته و هفته قبل روی بازار گذاشتند. استقبال از طلا نیز بسیار زیاد شد و هدف سرمایه‌گذاران طلا نیز بازدهی نبود بلكه حفظ ارزش ریالی دارایی‌ها بود.
بزرگ‌ترین ریسك مربوط به افزایش تنش‌هاست و در این مورد نمی‌شود با دقت صحبت كرد چراكه هر روز یك خبر جدید از سایر كشورها و داخل به گوش می‌رسد. یك عامل مهم دیگر كه بر بازار سهام تاثیر می‌گذارد، نرخ بهره است. دولت در حال حاضر ٢٠٠‌همت اوراق منتشر می‌كند تا نیاز خود به نقدینگی را مرتفع كند. در اثر این اقدام، وقتی نرخ‌های بدون ریسك افزایش می‌یابد و همین موضوع باعث كاهش تمایل به بازار سرمایه می‌شود و منابع به سمت صندوق‌های درآمد ثابت حركت می‌كنند. وقتی نااطمینانی زیاد می‌شود، رفتار عقلایی كاهش پیدا می‌كند. رفتار فعالان بازار در حال حاضر نشانه‌هایی از در نظر گرفتن حالات اكستریم همراه خود دارد یعنی یا خوش‌بین هستند و در دارایی‌هایی كه بازدهی آنها در آینده مشخص می‌شود مثل پیش‌فروش سكه می‌مانند یا دارایی‌های سهامی خود را می‌فروشند. در هفته گذشته پول از كل بازار اعم از سهام، درآمد ثابت و صندوق‌های طلا خارج و وارد بازار طلای فیزیكی می‌شد.
این رفتار حتی در بانك مركزی هم دیده می‌شود. تصمیم بانك مركزی مبنی‌بر پیش‌فروش سكه در شرایط بحرانی فعلی تصمیمی عقلایی نیست. اگر بانك مركزی قصد جذب منابع از این طریق را دارد باید بداند كه سیاستگذار پولی است و جذب منابع را باید از طریق بازار پول انجام دهد. پس در شرایط عدم اطمینان حتی نهادهای درست نیز رفتار درست را نشان نمی‌دهند چراكه الان هشت تن طلایی كه قرار است پشتوانه بانك مركزی باشد با نرخ بسیار پایین به رانت عمومی تبدیل می‌شود. وظیفه بانك مركزی حفظ ثبات نسبی قدرت خرید درآمد ریالی از اول سال تا آخر سال است اما بانك مركزی ضمن عدم توانایی در انجام وظیفه خود، بازار موازی ارز و طلا راه‌اندازی كرده و در این بازار نیز عملكرد خوبی نداشته و نتوانسته ارز حاصل از صادرات را بازگرداند. رفتار بانك مركزی درست نیست و دارد دارایی‌های خود را به حراج می‌گذارد. سكه به عنوان یك ابزاری كه ارزش قابل تعیین دارد و می‌توان از آن در مبادلات استفاده كرد، بخشی از مبادلات را در بازار سیاه تشكیل می‌دهد و رفتار حال حاضر بانك مركزی این سیگنال را تقویت كرده و در واقع به مردم می‌گوید كه ریال جایگاه محكمی ندارد و مبادله بازار سیاه را تقویت می‌كند. در شرایط فعلی، درست است كه بازار تحت ریسك‌های مختلف است اما ارزنده است و اگر اتفاق عجیبی رخ ندهد، سهم داشتن، اتفاق بدی نیست.
* مدیر صندوق گوهر و درآمد ثابت كیان