این لایحه انتزاع نیست، لایحه نزاع است!

گروه بازرگانی- سرانجام عباس علی‌آبادی وزیر جدید صمت بی‌پرده و شفاف نظرش را درخصوص تفکیک وزارت متبوعه خود و تشکیل وزارت بازرگانی بیان کرد. در روزهای اخیر سیاست سکوت وزیر جدید صمت مورد انتقاد واقع شده و تا جایی پیش رفته بود که به یکی از چالش‌های این روزهای وزارت صمت تبدیل شده بود. عباس علی آبادی زمانی روی کار آمد که وزارتش درگیر تصویب لایحه تشکیل وزارت بازرگانی و کشمکش‌های موجود میان و دولت و مجلس بود. در این راستا بیم آن می‌رفت که این تنش‌های درونی دامان او را بگیرد و بقای او را در وزارتخانه تهدید کند، اما اظهارنظر قاطع او در کمیسیون اجتماعی مجلس حجت را بر خیلی‌ها تمام کرد.
از نظر وزیر صمت، تشکیل وزارت بازرگانی یک خطای راهبردی است که نمی‌تواند راه‌حلی برای التهاب بازار باشد و بیشتر به نزاع میان دولت و مجلس می‌انجامد نه انتزاع! از طرفی مغایرت این لایحه با منویات رهبری درخصوص حمایت از تولید نیز از دیگر عواملی است که علی‌آبادی برای مخالفت با این طرح عنوان کرد. در ادامه نیز کمیسیون صنایع مخالفت خود را با تشکیل وزارت بازرگانی و ارتباط مستقیم آن با معیشت مردم و مغفول ماندن تولید اعلام کرد و به ایراد نظرات خود پرداختند.
پس از بازگشت کلیات لایحه تشکیل وزارت بازرگانی از صحن به کمیسیون اجتماعی مجلس برای اصلاح و رفع ابهامات، جلسه‌ای با حضور اعضای کمیسیون اجتماعی، وزیر صمت، معاون بازرگانی وزارت جهاد کشاورزی، نماینده کمیسیون صنایع مجلس، نماینده معاونت حقوقی مجلس و کارشناسان مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی برگزار شد.
در ابتدای جلسه ولی اسماعیلی رییس کمیسیون اجتماعی عنوان کرد که برای اصلاح لایحه پیش از این، یک جلسه در کمیسیون و یک جلسه در کمیته تخصصی اصلاح لایحه برگزار و تمام ابهامات این لایحه حل شده است. وی در ادامه درخواست کرد که در جلسه مخالفتی با کلیت این اقدام بیان نشود و صرفا به بررسی پیشنهادات اصلاحی پرداخته شود.
تشکیل وزارت بازرگانی یک خطای راهبردی
پس از آن عباس علی‌آبادی وزیر صمت با دلایل کارشناسی به مخالفت با تشکیل وزارت بازرگانی پرداخت و گفت: عافیت‌طلبی اقتضا می‌کند که من از لایحه استقبال کنم، اما به عنوان وظیفه شرعی می‌گویم، چهار مولفه باید باهم در تعادل باشد که عبارت است از تولید، واردات، مصرف و صادرات. تمام علمای علم اقتصاد می‌گویند که این ۴ مولفه باید با هم سیاستگذاری شوند.
تشکیل وزارت بازرگانی یک خطای راهبردی است. وی در ادامه به تشریح وجود التهاب در بازار پرداخت و گفت: بزرگ‌ترین چالش ما در دولت چالش ارز است و ناترازی ارز باعث چالش در بازار شده است. به دلیل مشکلاتی که در تامین ارز وجود دارد واردات نمی‌تواند این التهاب را جبران کند و با واردات حریف تامین تقاضا نمی‌شویم.
وزارت بازرگانی مغایر با منویات رهبری است
وزیر صنعت، معدن و تجارت در ادامه به مغایرت این اقدام با فرمایشات مقام معظم رهبری پرداخت و گفت: حضرت آقا امسال را سال رشد تولید و مهار تورم نامگذاری فرمودند. یعنی آدرس دادند که با رشد تولید تورم را مهار کنید. به نظر بنده با تشکیل این وزارتخانه این سیاست رشد تولید مغفول خواهد ماند و تولید آسیب خواهد دید. آن قدر قدرت واردکنندگان زیاد است که سیاستگذار تصور می‌کند در حال حمایت از تولید است در حالی که این اتفاق نمی‌افتد و با گرفتن اختیار واردات و صادرات از دست متولی تولید، واردات تشدید خواهد شد.
دیگر نمی‌توانم پاسخگو باشم
در ادامه وزیر صمت به تشدید نابسامانی اقتصادی با تشکیل این وزارتخانه اشاره کرد و گفت: این لایحه، لایحه انتزاع نیست، لایحه نزاع است و این نزاع بین ۴ مولفه‌ای که ذکر شد اتفاق خواهد افتاد. آقای رییس‌جمهور به بنده فرمودند که برو در مجلس و نظرات کارشناسی خود را بیان کن، اما چون رییس کمیسیون گفتند که مخالفت نکنید دیگر در جزئیات آن دخالت نمی‌کنم. من نظر شخص خودم را در مورد لایحه گفتم. علی‌آبادی در خاتمه صحبت‌هایش در مورد پاسخگویی به مجلس چنین گفت: بنده به عنوان وزیر باید به مجلس شورای اسلامی پاسخگو باشم. من به شما می‌گویم با تشکیل این وزارتخانه پاسخگویی نسبت به تولید برای من بسیار غیرممکن خواهد بود. به علت اینکه موضوع ارز را نمی‌توان تعیین‌تکلیف کرد و مشخص نیست ارز را به چه کسی باید تخصیص دهیم و ارز مورد نیاز برای تولید چگونه تامین خواهد شد.
در ادامه جلسه هیات‌رییسه کمیسیون اجتماعی با بیان این مطلب که به هر حال وضعیت معیشت مردم شرایط خوبی ندارد و موضوع وزارت بازرگانی در هیات دولت جمع‌بندی شده و کلیات آن در صحن رای آورده است، از نظرات کارشناسی وزیر صمت گذر کرد.
کمیسیون صنایع و صاحب‌نظران مخالف هستند
معصومه پاشایی‌بهرام نماینده کمیسیون صنایع و معادن در این جلسه نیز ضمن اعلام مخالفت کمیسیون صنایع با این لایحه گفت: در سال گذشته ۶ جلسه تخصصی در کمیسیون صنایع با حضور صاحب‌نظران حوزه صنعت و اندیشکده‌ها برگزار کردیم و در این جلسات اکثریت قریب به اتفاق حاضران با تشکیل وزارت بازرگانی مخالفت کردند و نظر کمیسیون صنایع نیز مخالف بود. اگر ما به فکر معیشت مردم هستیم قسمت اعظمی از معیشت مردم همین تولید است و با رها کردن تولید معیشت همین مردم نیز آسیب خواهند دید.
در ادامه ولی اسماعیلی رییس کمیسیون اجتماعی با بیان این مطلب که به هر صورت جمع‌بندی دولت تشکیل وزارت بازرگانی است و از کمیسیون اجتماعی این مطلب را خواسته است، به این مباحث پایان داد و با شروع قرائت لایحه و پیشنهادات اصلاحی از حضار خواست که به مخالفت‌های خود پایان دهند.
تورم ریشه در نرخ ارز دارد، نه نبود وزارت بازرگانی
این در حالی است که در ادامه فرآیند بررسی و تصویب اصلاحات کمیسیون اجتماعی نیز حاضران به مخالفت با تشکیل این وزارتخانه و اصل این لایحه پرداختند. حجت ورمزیاری مدیر گروه کشاورزی و توسعه روستایی مرکز پژوهش‌های مجلس، عباس گودرزی نایب‌رییس و علی بابایی‌کارنامی عضو کمیسیون اجتماعی مخالفت کارشناسی خود را با اصل تشکیل این وزارتخانه و بی‌فایده بودن این اقدام بیان کردند. علی بابایی‌کارنامی در بیان ادله مخالفت خود گفت: مجلس و دولت در بند بحث‌های کارشناسی نیستند، سیاست‌های نظام حکم می‌کرد این وزارتخانه تشکیل نشود. ریشه بحث گرانی هم در بحث ارز است که خود دولت ایجاد کرده و ارتباطی به بود و نبود وزارت بازرگانی ندارد.
با این حال بدون توجه به نظرات کارشناسی و اصلاحات مورد نظر مخالفان تشکیل وزارت بازرگانی، اصلاحات نه‌چندان قوی مورد نظر هیات رییسه کمیسیون اجتماعی جهت رفع ایرادات سنگین این لایحه در این جلسه به تصویب رسید تا برخلاف اختلاف درونی دولت و مخالفت کارشناسی نمایندگان مجلس با این لایحه، وزارت بازرگانی به تشکیل نزدیک‌تر شود.
باید دید برخلاف تمام این مخالفت‌ها و شائبه‌های خلاف قانون بودن روند تصویب کلیات این لایحه در صحن علنی مجلس، این لایحه به سرمنزل مقصود می‌رسد و دردی از مشکلات کشور می‌کاهد یا همان‌طور که وزیر صمت پیش‌بینی کرد به نزاع بیشتر درون دولت و میان دولت و مجلس منجر خواهد شد.