ایران اکسپو و توسعه صادرات

با توجه به وجود تحریم‌های گسترده علیه ایران، اقتصاد کشور دچار چالش‌های اساسی است، بنابراین اکسپو ۲۰۲۴ که با هدف حمایت ویژه دولت از بنگاه‌های تولیدی و تجاری در جهت تسهیل و توسعه صادرات برگزار می‌شود، دارای اهمیت بسیاری است. با توجه به اینکه در قرن کنونی روند تکاملی توسعه صنعتی- تجاری و پیشرفت سریع علم و فناوری در زندگی افراد جامعه و رشد اقتصادی شکل گرفته، گسترش ارتباط ملل با یکدیگر و توسعه تجارت و‌… اجتناب‌پذیر شده است.
همین امر باعث شد که تنها بنگاه‌های تولیدی و تجاری به فکر توسعه نباشند و حتی دولت‌ها نیز در راستای توسعه و رشد اقتصادی کشور ناچار به اصلاح ساختاری در اقتصاد و توجه فراوان به توسعه صادرات شدند زیرا کارشناسان اقتصادی توسعه صادرات را یکی از بهترین مسیرها برای گذر از مشکلات اقتصادی کشور می‌دانند چون آنچه مبین است دسترسی به بازار جهانی امکان بهره‌وری از ظرفیت بالقوه و صرفه تولید در مقیاس و کاهش در هزینه تولید می‌دهد.
با توجه به اهمیت موارد فوق این امر در خصوص ایران دارای اهمیت مضاعفی است زیرا با توجه به شرایط فعلی‌، وجود تحریم‌های گسترده علیه ایران، اقتصاد کشور دچار چالش‌های اساسی است، بنابراین حمایت ویژه دولت از بنگاه‌های تولیدی و تجاری در جهت تسهیل و توسعه صادرات از اهمیت بسیاری برخوردار است و به رهایی اقتصاد ایران از اقتصاد تک‌محصولی وابسته به نفت کمک می‌کند. ارائه معافیت‌ها و مشوق‌های مالیاتی‌، تسهیل دسترسی به خدمات و تسهیلات بانکی‌، برگزاری نمایشگاه‌های داخلی و بین‌المللی از جمله حمایت‌های ویژه دولت در راستای توسعه صادرات است.
انجام پروژه‌های امروزه‌ نمایشگاه‌های صادراتی به عنوان یک ابزار مهم تجارت بین‌المللی مطرح می‌شود. تجربه نمایشگاه‌های پیشین نشان داد که بازدیدکنندگان نمایشگاه تبدیل به خریداران جدی‌تری می‌شوند که می‌توان نمایشگاه را به عنوان یکی از بازوان اصلی صادرات کشور معرفی کرد.
با برگزاری ششمین نمایشگاه توانمندی‌های صادراتی ایران «ایران اکسپو ۲۰۲۴»‌، ایران به یک کشور تاثیرگذار صادراتی تبدیل خواهد شد و تغییر مسیر تجارت کشور رقم خواهد خورد که نتیجه‌های مثبت اقتصادی آن طی سال‌های آینده برای کشور ملموس خواهد بود. با توجه به اینکه این نمایشگاه یکی از بزرگ‌ترین رویدادها در حوزه صادرات کالاهای غیرنفتی است می‌توان از آن در راستای رشد تولید و ارتقای صادرات غیرنفتی بهره‌مند شد.
دستیابی به رشد اقتصادی پایدار و توسعه همه‌جانبه نیازمند پیروی از الگوهای مناسب توسعه اقتصادی است. در ایران برای جدایی از وابستگی به نفت، سیاست جایگزینی صادرات غیرنفتی برای تامین ارز مورد نیاز کشور بیش از پیش مورد تاکید است.
یکی از اهداف نمایشگاه توانمندی‌های صادراتی ایران با عنوان ایران اکسپو تبادل اطلاعات بازرگانی و گسترش مبادلات تجاری و ایجاد زمینه مساعد برای معرفی آخرین محصولات تولیدی بنگاه‌ها در جهت رشد و توسعه
صادرات کالا‌هاست.
با وجود تحریم‌های بین‌المللی، حضور تجار و بازرگانان کشور‌های دنیا در این نمایشگاه ایجاد روابط اقتصادی گسترده و پایگاه‌های اقتصادی در دنیا و سیاستگذاری‌های دولت در کنار صادرکنندگان در راستای تحول ساختاری در ترکیب صادرات غیرنفتی و شناسایی روش‌های مقابله با رفع موانع تجارت خارجی سبب افزایش ارزش صادرات کالا‌ها و خدمات غیرنفتی ایران می‌شود.
تداوم و برپایی نمایشگاه توانمندی‌های صادراتی ایران در بخش تجارت خارجی بسیار موثر بوده و می‌تواند علاوه بر ارزآوری موثر در زمینه صادرات کالای غیرنفتی، بلکه در زمینه ارائه خدمات فنی‌، انتقال تکنولوژی و ترانزیت نیز ارزآوری داشته باشد.
طبق گفته مسوولان برگزاری نمایشگاه توانمندی‌های صادراتی ایران ۲هزار تاجر و بازرگان خارجی در این نمایشگاه حاضر می‌شوند که می‌توان آن را فرصت جذابی برای فعالان حوزه اقتصاد و صادرات دانست.
برگزاری نمایشگاه توانمندی‌های صادراتی ایران یکی از مجموعه اقداماتی است که دولت می‌تواند در راستای ایجاد بستر مناسب‌ برای صادرکنندگان کشور ایجاد کند تا صادرات‌شان را توسعه دهند.
طبق آمار سهم صادرات کالاهای غیرنفتی در سال‌های ۱۴۰۰ و ۱۴۰۱ به ترتیب ۴۸میلیارد و ۴۴۰میلیون دلار و ۵۴میلیارد و ۱۳۹میلیون دلار بوده است که بیشترین میزان صادرات غیرنفتی کشور طی سال‌های گذشته را نشان می‌دهد. حمایت و پشتیبانی از توسعه صادرات غیرنفتی و همراهی بخش خصوصی در تحقق این اهداف موثر است. در حوزه توسعه صادرات غیرنفتی باید دو هدف اصلی را دنبال کرد؛ یکی متنوع‌سازی بازار‌های صادراتی و دیگری صادرات کالا با ارزش‌افزوده بیشتر و با پیچیدگی فنی بالاتر همچون محصولات دانش‌بنیان است.
ایران اکسپو و بازاریابی
ماهیت اصلی نمایشگاه‌ها تحقق بازاریابی برای یک صنعت خاص است و یکی از مهم‌ترین ابزارهای ارتباطات بازاریابی عنوان می‌شود. حضور شرکت‌ها در نمایشگاه‌های تجاری به علل مختلف از جمله صادرات کالا و ارزآوری به کشور، شناخت روش‌های بازاریابی رقبا، آگاهی از دانش و فناوری روز جهان، نمایش دستاوردهای صنعتی‌ و اقتصادی از مزایای مطلوبی برخوردار می‌شود.
با توجه به نقش‌های متعددی که نمایشگاه‌ها ایفا می‌کنند اهداف بازاریابی به‌ طور کلی تحقق می‌یابند حتی اگر فرآیند فروش مورد توجه باشد باز هم شرکت‌ها می‌توانند با گسترش روابط عمومی‌، همزمان با آن در جهت اهداف تحقیق بازار به بررسی رقابت بپردازند. شرکتی که محصول جدید را معرفی می‌کند نیز از نمایشگاه برای تبلیغات و توسعه استفاده می‌کند.
بازاریابی نمایشگاهی شامل نمایش و تبلیغ محصولات و خدمات شرکت‌ها در یکی از این رویدادهای بزرگ است. از آنجایی که هدف نمایشگاه‌های تجاری و بین‌المللی کمک به فضای کسب‌وکار برای برندسازی است، با حضور در این نمایشگاه‌ها، تعداد زیادی مشتری جدید و همچنین ارتباط‌گیری با متخصصان دیگر در حوزه کاری مرتبط و شناخت و ارزیابی رقبا و محصولات و خدمات گسترده در صنعت مرتبط خودشان به دست خواهند آورد.
حضور شرکت‌های دانش‌بنیان در این نوع نمایشگاه‌ها و بازاریابی موثر آنها در مسیر توسعه صادرات محصولات و خدمات با ارزش‌افزوده بالا و دانش‌بنیان بسیار مثمرثمر بوده و موجب رشد تولید خواهد شد.
دانش‌بنیان و ایران اکسپو ۲۰۲۴
می‌توان با بهره‌برداری مطلوب از ظرفیت‌های نهفته نمایشگاه ایران اکسپو ۲۰۲۴ همچون نمایشگاه‌های گذشته به ایجاد بازارهای جدید و ارتقا و توسعه بازار‌های موجود دسترسی پیدا کرد.
با توجه به اینکه طی سال‌های اخیر توسعه شرکت‌های دانش‌بنیان از اهمیت بالایی برخوردار بوده اما یکی از چالش‌های صادرات این محصولات‌، محدود بودن سهم کالاهای دانش‌بنیان و با ارزش‌افزوده بالاتر و کالاهایی است که میتواند ارزآوری بیشتری برای کشور داشته باشد.
سهم ایران از بازار صادرات محصولات دانش‌بنیان با تکنولوژی پیشرفته به رغم پتانسیل‌های موجود قابل توجه نبود. آمار‌ها حاکی از آن است که از ۹هزار شرکت دانش‌بنیان در کشور کمتر از ۵۰۰شرکت صادرات‌محور وجود دارد که سهم شرکت‌های دانش‌بنیان از کل صادرات کشور کمتر از ۲درصد است، بنابراین نمایشگاه توانمندی‌های صادراتی ایران می‌تواند فرصتی مناسب برای معرفی هر چه بهتر این محصولات دانش‌بنیان باشد و سهم این کالا در سبد صادراتی کشور در جهت توسعه و ارتقای صادرات غیرنفتی افزایش یابد.
دولت سیزدهم می‌تواند از فرصت برگزاری نمایشگاه‌های بین‌المللی همواره برای معرفی توانمندی شرکت‌های دانش‌بنیان ایرانی استفاده و دستاورد‌های ملموسی برای تجارت و اقتصاد کشور کسب کند.