اما و اگرهای افزایش قیمت نان در دولت چهاردهم

در سه سال گذشته دولت سیزدهم قیمت نان افزایشی پیدا نکرد و باوجود اعتراض صنف نانوایان، دولت اجازه افزایش قیمت نان را نداد اما با پایان دولت سیزدهم، طراح نظام هوشمند سازی یارانه آرد و نان می‌گوید نرخ نان باید متناسب با هزینه‌های نانوا افزایش پیدا کند و این دغدغه نانوایان برای عدم افزایش نرخ نان دغدغه بجایی است.
مشاور وزیر اقتصاد در این خصوص اظهار کرد: دولت سیزدهم قیمت آرد و نان یارانه‌ای را در این سه سال حفظ کرد و اجازه افزایش قیمت را نداد تا هزینه تامین نان برای مردم بالا نرود اما در این مدت هزینه اجاره و دستمزد به شکل منطقی افزایش پیدا کرد. تعدیل قیمت نان در اختیار کارگروه‌های آرد و نان استان‌هاست و قیمت‌ها متناسب با افزایش اجاره و دستمزد حرکت نکرد و به همین دلیل در برخی استان‌ها بین نانوایان نارضایتی‌هایی وجود دارد.
در سه سال گذشته دولت سیزدهم قیمت نان افزایشی پیدا نکرد و باوجود اعتراض صنف نانوایان، دولت اجازه افزایش قیمت نان را نداد اما با پایان دولت سیزدهم، طراح نظام هوشمند‌سازی یارانه آرد و نان می‌گوید نرخ نان باید متناسب با هزینه‌های نانوا افزایش پیدا کند و این دغدغه نانوایان برای عدم افزایش نرخ نان دغدغه بجایی است.
محمد جلال، مشاور وزیر اقتصاد در این‌باره و اعتراضات نانوایان در اجرای طرح هوشمندسازی یارانه آرد و نان اظهار داشت: نانوایان دغدغه بجایی دارند. دغدغه آنها تعدیل نرخ نان یارانه‌ای است که تعدیل نرخ نان یارانه‌ای ناشی از افزایش اجاره و دستمزد است.
سخنگوی طرح هوشمندسازی یارانه آرد و نان ادامه داد: دولت سیزدهم قیمت آرد و نان یارانه‌ای را در این سه سال حفظ کرد و اجازه افزایش قیمت را نداد تا هزینه تامین نان برای مردم بالا نرود اما در این مدت هزینه اجاره و دستمزد به شکل منطقی افزایش پیدا کرد. وی ادامه داد: تعدیل قیمت نان در اختیار کارگروه‌های آرد و نان استان‌هاست. قیمت‌ها متناسب با افزایش اجاره و دستمزد حرکت نکرد و به همین دلیل در برخی استان‌ها بین نانوایان نارضایتی‌هایی وجود دارد.
وی تاکید کرد: نارضایتی از محل پیاده‌سازی طرح هوشمندسازی نیست بلکه از محل عدم تعدیل به موقع نرخ نان برای جبران هزینه‌های اجاره و دستمزد است.
جلال گفت: نان نرخ ترجیحی جدی دارد به‌طوری که نرخ ترجیحی نان در کشور ما 75 تا 80‌درصد است و توسط دولت تامین می‌شود و تنها مردم 15تا 20درصد قیمت تمام‌شده نان را می‌پردازند. وقتی کالایی ارزان باشد ناخواسته روی کیفیت آن اثر نامطلوب می‌گذارد از این‌رو یک امکان فنی را از باب ظرفیت طرح هوشمندسازی فراهم کردیم، تحت عنوان سامانه نظر که صدها هزار نفر از این سامانه استفاده کردند اما با توجه به حجم بالای تراکنش‌های نان که روزانه بیش از 12‌میلیون تراکنش برای نان است، این عدد قابل‌توجهی محسوب نمی‌شود.
وی گفت: مردم روزانه با مراجعه به نانوایی‌ها 12میلیون بار خرید نان انجام می‌دهند و می‌توانند رفتار مناسب و نامناسب نانوایی را در سامانه نظر ثبت کند. جلال درباره احتمال ادامه به کار طرح هوشمندسازی یارانه آرد و نان در دولت چهاردهم اظهار داشت: ادامه کار طرح هوشمندسازی یارانه آراد و نان با تصمیم دولت است و احتمالا این طرح در دولت چهاردهم هم ادامه به کار دهد چراکه از لحاظ زیرساخت‌ها تکمیل و مشکلی در این باره ندارد.
وی با اشاره به مزایای اجرای این طرح ادامه داد: این طرح از سال 1401 شروع به کار کرد و اجرای این طرح در دو سال 1401 و 1402 در یک الگوی واقع‌بینانه 54‌هزار میلیارد تومان صرفه‌جویی داشت و توانست از تحمیل هزینه‌های دولت از محل افزایش هزینه‌های دولت برای تامین گندم جلوگیری کند و در یک الگوی محافظ‌کارانه این عدد به 27‌هزار میلیارد تومان می‌رسد.
سخنگوی طرح هوشمندسازی یارانه آرد و نان گفت: امروز زیرساختی در کشورمان فعال است که جریان زنجیره گندم آرد و نان را شفاف و برنامه‌پذیر و سیاست‌پذیر کرده‌ است. نان به عنوان قوت اصلی سبد معیشت مردم برای تمامی دولت‌ها حائز اهمیت است بنابراین مدیریت عرضه نان با قیمت مصوب و قیمتی که به سبد معیشت مردم آسیبی نزد مورد اهمیت همه دولت‌هاست و دولت چهاردهم علاقه‌مند است که از این ظرفیت استفاده کند.
جلال افزود: با توجه به وجود 12‌میلیون تراکنش که روزانه در این سامانه وجود دارد و میلیاردها تراکنش که در این دو سال در سامانه شکل گرفته این زیرساخت داده‌ای کمک می‌کند امکان برنامه‌ریزی و سیاست‌گذاری و کنترل قیمت، عرضه پایدار، کیفی‌سازی نان یا هر برنامه‌ای در زنجیره آرد و نان ایجاد شود. در واقع یک امکان حکمرانی داده‌محور در کشور فراهم شده و این زیرساخت بدون استفاده از منابع بودجه‌ای دولت پیاده شده‌ است.
وی در پاسخ به این سوال که گفته می‌شود هزینه‌های این زیرساخت در کشور بسیار بالا بوده و نسبت به خروجی برای اجرا به صرفه نبوده، تاکید کرد: برای پیاده‌سازی این زیرساخت فنی و اجرایی این طرح چه از لحاظ سخت‌افزاری و چه نرم‌افزاری، کارتخوان و … از هیچ منابع بودجه‌ای دولت استفاده نشد و با سرمایه‌گذاری بانک عامل این زیرساخت فراهم شد.
سخنگوی طرح هوشمندسازی یارانه آرد و نان درباره جلوگیری از انحراف آراد در دو سال گذشته اظهار داشت: در سال 1401 ارز ترجیحی مصارف نان‌های فانتزی حجیم و صنعتی و مصارف صنف و صنعت گندم حذف شد و نرخ گندم برای این بخش به 12هزار تومان رسید. در پایان سال 1402 که طرح پیاده‌سازی و به یک بلوغی هم رسیده بود، گزارش بسیار جالبی را دریافت کردیم مبنی بر اینکه مقایسه میزان خرید رسمی گندم از سامانه با نرخ مصوب نرخ آزاد برای مصرف صنف و صنعت که نسبت به سال 1401 در موضوع نان فانتزی و حجیم و صنعتی حدود 98‌درصد افزایش و برای نان صنعتی 50‌درصد افزایش داشتیم که یکی از دلایل این افزایش میزان خرید سخت شدن مسیر خرید آرد یارانه‌ای بوده است.