افزایش 35‌درصدی صادرات بخش کشاورزی

غلامرضا نوری‌قزلجه پیش از خطبه‌های نماز جمعه این هفته تهران در سخنانی با بیان اینکه در دولت وفاق پزشکیان مسوولیت بخش کشاورزی و امنیت غذایی را عهده‌دار است، اظهار داشت: دولت چهاردهم، دولتی است که با شعار صداقت و سلامت و با تاکید بر ولایت و با بهره‌گیری از تمام ظرفیت‌های کشور در تعامل با سایر قوا تحت عنوان وفاق ملی در پی خدمت بی‌منت به مردم شریف ایران است.
وی اظهار داشت: دولت تلاش می‌کند ضمن پرهیز از حاشیه‌ها در دام حاشیه‌سازی‌ها هم نیفتد و تمام توان خود را برای حل مشکلات جامعه، چه مشکلاتی که از گذشته انباشت شده است و چه مشکلاتی که جدید حادث می‌شوند، صرف کند.
نوری‌قزلجه با بیان اینکه موضوع امنیت غذایی یکی از ارکان مهم امنیت است و برای همه جوامع امنیت غذایی از اولویت اول برخوردار است، افزود: با وجود اینکه هنوز هفت ماه از عمر این دولت نگذشته است، اقدامات خوبی در این حوزه انجام شده است و اگرچه نتیجه گرفتن از برنامه‌های این حوزه، سال‌ها باید به طول انجامد اما در این مدت کوتاه اقدامات قابل‌توجهی انجام شده است.
مطالبات کشاورزان به طور کامل پرداخت شد
وی تداوم در خودکفایی گندم به عنوان یک کالای اساسی و مهم برای کشور، پرداخت کامل مطالبات کشاورزان در محصولات مختلف به مبلغ ۱۲۰ همت، تعیین‌تکلیف بدهی موجود حدود ۱۳۲همت، برقراری تسهیلات بانکی برای بخش کشاورزی به‌ویژه بخش مکانیزاسیون که متوقف بود، برنامه‌ریزی برای تنظیم بازار محصولات کشاورزی در سال ۱۴۰۴ و افزایش تولید داخلی آنها و برقراری انضباط ارزی در ورود واردات کالا‌های اساسی به کشور در راستای رفع هرگونه منافذ رانت و فساد را از جمله این اقدامات برشمرد.
وزیر جهاد کشاورزی توسعه و تعمیق روابط با کشور‌های همسایه برای تبادل نیاز‌های امنیت غذایی یکدیگر را از جمله تلاش‌های دولت در هفت ماه گذشته عنوان کرد. وی حل مشکلات در حوزه صدور و تمدید مجوز‌های مربوط به فعالیت‌های بخش کشاورزی، تثبیت مالکیت در بخش و صدور اسناد و رفع اختلافاتی که مردم با دولت و منابع طبیعی دارند و موجب کاهش پرونده‌های قضایی و رسیدن مردم به حق و حقوق خود و حفاظت از انفال می‌شود را از دیگر اقدامات این حوزه برشمرد. نوری‌قزلجه خاطرنشان کرد: بخش کشاورزی تا به امسال با ثبت 3/3درصد رشد اقتصادی، بعد از نفت پیشتاز در رشد اقتصادی کشور است و در حوزه صادرات نیز حدود ۳۵‌درصد رشد داشته است.
کالا‌های اساسی مورد نیاز کشور تامین شده است
وزیر جهاد کشاورزی درباره تنظیم بازار محصولات کشاورزی که کل جامعه بزرگ ایران اسلامی را با آن سر و کار دارند، توضیح داد و گفت: برخی از کالا‌های اساسی مانند ذرت و کنجاله که در تولید مواد لبنی و پروتئینی در کشور بسیار کلیدی هستند، تامین شده‌اند.
وی با بیان اینکه لبنیات هنوز زیر قیمت مصوب فروخته می‌شوند و به همین دلیل گاهی تبلیغاتی برای گران شدن محصولات لبنی و کالا‌های اساسی مطرح می‌شود، اظهار داشت: با وجود تنش‌ها و نوسانات زیاد در بازار و اتفاقات سیاسی، اغلب محصولات کشاورزی از روندی ثابت و یا افزایش منطقی برخوردار هستند.
نوری‌قزلجه با بیان اینکه در معدودی از کالا‌ها نوسانات غیرمتعارف رخ داد که آن هم با ابزار‌های لازم در حال کنترل و تعدیل است، خاطرنشان کرد: این اطمینان را به ملت شریف می‌دهم که در تامین و تدارک کالا‌های اساسی مورد نیاز کشور خصوصا در پایان سال، در شب عید و در ماه مبارک رمضان که یک افزایش تقاضای متعارفی وجود دارد، هیچ مشکلی نداریم.
به گفته وی، ذخایر راهبردی در حد مطلوب است و در برخی کالا‌ها حتی بیشتر از مصوب است و ذخایر مربوط به پایان سال و ماه مبارک رمضان نیز نسبت به سال گذشته ۲۵‌درصد بیشتر تدارک دیده شده است. وزیر جهاد کشاورزی ادامه داد: تامین اقلام اساسی محصولات کشاورزی و مواد غذایی کشور از یک نظم ثابتی برخوردار است و هیچ‌گونه کمبودی در این زمینه وجود ندارد.
وی با بیان اینکه فضاسازی‌های بدخواهان این ملت که به هر دلیلی می‌خواهند آرامش این ملت را به هم بزنند، نمی‌تواند در این مسیر اثرگذار باشد، اظهار داشت: خباثت و شیطنت دشمن و همراهی نادانسته معدود افراد سودجو در جامعه با این جریانات، به حول و قوه الهی نمی‌تواند خللی در کار تامین امنیت غذایی کشور ما ایجاد کند. به گفته وی، دولت و شخص دکتر پزشکیان به موضوع سفره مردم و معیشت مردم با حساسیت و دغدغه‌مندی ویژه نگاه می‌کند.
صنوف انصاف و عدالت را رعایت کنند
نوری‌قزلجه تاکید کرد: ضمن اینکه قدردان همه فعالان بازار از جمله فروشندگان، بنکداران و تجار که همه آنها سرمایه‌های کشور هستند اما با کسانی که به هر انگیزه‌ای بخواهند با معیشت و سفره مردم بازی کنند، این اجازه را نخواهیم داد. وی افزود: اجازه نخواهیم داد محصولی را که کشاورز قانع ما به یک قیمت مشخصی فروخته است با قیمت گران در اختیار مردم قرار گیرد.
وزیر جهاد کشاورزی تاکید کرد: دوست داریم همه صنوف، انصاف عدالت را رعایت کنند و اگر کسانی نیز در این مسیر همراهی نکردند حاکمیت به آنها برخورد قاطعی خواهد کرد و اجازه نخواهد داد که سودجویی یک عده‌ای در راستای اهداف بدخواهان و دشمنان این نظام، باعث آزار و اذیت مردم و وارد کردن لطمه به سفره و معیشت آنها شود. وی با بیان اینکه به زودی خبر‌های خوشی از پیشرفت‌های کشورمان در عرصه امنیت غذایی خواهید شنید، ادامه داد: در کنار کمبودها، ناترازی‌ها ضمن رعایت قانون و حفظ منابع تولید و محیط‌زیست شاهد ارتقای قابل‌توجه امنیت غذایی کشور به همت کشاورزان، روستاییان و عشایر و دانشمندان این مرز و بوم که خالصانه تلاش و کار می‌کنند، خواهیم بود.
بخش کشاورزی رشد 1/‏‏3‌درصدی را ثبت کرد
در حالی که رشد بخش کشاورزی در سال ۱۴۰۰ حدودا منفی ۱۱‌درصد بود و این رشد منفی طی دو سال متوالی ادامه داشت اما در سال جاری بخش کشاورزی رشد 1/‏‏3‌درصدی را ثبت کرد.
امین دلیری، تحلیلگر مسائل اقتصادی گفت: شعار سال از سوی مقام معظم رهبری اعلام می‌شود و امسال «جهش تولید با مشارکت مردم» نام‌گذاری شد. در پاسخ به این موضوع که چقدر این شعار در بخش‌های مختلف اقتصادی به ویژه کشاورزی عملیاتی شده باید رشد اقتصادی و شاخص‌های تولید مورد بررسی قرار گیرد.
وی افزود: آمار بخش کشاورزی نشان می‌دهد در نیمه‌نخست سال و در فصل بهار رشد این حوزه مثبت بوده است. وی با اشاره به رشد 1/‏‏3‌درصدی ثبت شده در حوزه کشاورزی، ادامه داد: پس از سه سال رشد منفی که در واقع از سال ۱۳۹۹ آغاز شد امسال شاهد مثبت شدن این آمار هستیم.
این تحلیلگر مسائل اقتصادی در توضیح بیشتر عنوان کرد: در سال ۱۳۹۸ رشد خوبی را در حوزه کشاورزی شاهد بودیم در نتیجه بالاترین ارزش‌افزوده به مبلغ ۳۳۳‌هزار ‌میلیارد تومان (همت) در این سال برای بخش کشاورزی رقم خورد. وی تصریح کرد: در واقع رشد بالای این حوزه در سال ۱۳۹۸ منجر به سهم بالای آن در تولید ناخالص ملی در سال ۱۳۹۹ شد اما از این سال کاهش روند رشد دوباره شروع و تا سال ۱۴۰۲ ادامه داشت.
این مدرس دانشگاه با بیان اینکه رشد بخش کشاورزی در سال ۱۴۰۰ حدود ۱۱-درصد (منفی ۱۱) بود، اضافه کرد: این رشد منفی در دو سال ۱۴۰۱ و ۱۴۰۲ نیز ادامه داشت تا در نهایت امسال شاهد مثبت شدن آن هستیم. وی اظهار کرد: سیاست‌های تثبیت نرخ ارز که بانک مرکزی در دولت سیزدهم در پیش گرفت توجه به بخش کشاورزی را بیشتر کرد و در نهایت رشد این حوزه در بهار محقق شد. این محقق عنوان کرد: ارز ترجیحی بیشتر برای کالاهای اساسی اختصاص می‌یابد تا مایحتاج روزانه مردم مانند گندم، جو، برنج، چای، چغندرقند، پنبه، دانه‌های روغنی، فرآورده‌های دامی مثل گوشت قرمز و سفید و… تامین شود.
نقش تعاونی‌ها در مشارکت مردمی
این کارشناس حوزه اقتصادی با بیان اینکه از نحوه مشارکت در اقتصاد هنوز آمار دقیقی در اختیار نداریم، بیان کرد: تعاونی‌ها بیشترین بخش مشارکت مردمی را می‌تواند رقم بزند. دلیری اضافه کرد: تعاونی‌ها با زمینه فعالیت مختلف از گذشته وجود داشته و بذر، سم، کود، ماشین‌آلات و… را با قیمت مناسب در اختیار کشاورزان قرار می‌داده است.
وی با بیان اینکه در حال حاضر این مشارکت ضعیف شده است، یادآور شد: این کاستی در دو دهه اخیر اتفاق افتاده در حالی که در جهان وقتی از یارانه تولید صحبت می‌شود یارانه بخش کشاورزی در اولویت قرار دارد؛ حتی در کشورهای اروپایی و آمریکایی که با اقتصاد آزاد اداره می‌شوند. وی ادامه داد: ما باید یارانه بخش مصرف را که بخش زیادی از آن هرز می‌رود و به دست مصرف‌کننده اصلی نمی‌رسد را در بخش تولید به‌خصوص در حوزه کشاورزی سرمایه‌گذاری کنیم.
این تحلیلگر مسائل اقتصادی با تاکید بر نقش تعاونی‌ها عنوان کرد: مشارکت مردم در اقتصاد را باید از این بخش شروع کرد. دولت در این زمینه وام کم‌بهره حتی بدون بهره بپردازد تا کالاهای استراتژیک در دوران تحریم که نقطه آسیب کشور است را تامین کند. دلیری گفت: این امر با برنامه کوتاه‌مدت محقق نمی‌شود و نیاز به برنامه بلندمدت دارد. امید است دولت چهاردهم این موضوع را در برنامه توسعه‌ای دولت قرار دهد و توجه ویژه به آن مبذول شود.
روند رشد حوزه کشاورزی در دهه ۹۰
در ادامه دلیری آماری از وضعیت رشد بخش کشاورزی طی سال‌های قبل اعلام کرد. وی گفت: براساس گزارش‌های اعلام شده، در دهه۹۰ و در سال ۱۳۹۲ نخستین رشد منفی در بخش کشاورزی ثبت شد. در این سال رشد کشاورزی 1/‏‏3-‌درصد (منفی 1/‏‏3) بود. این عدد در سال ۱۳۹۷ به 2/‏‏6-‌درصد (منفی 2/‏‏6) رسید اما در ادامه سال ۱۳۹۸ رشد خوبی برای کشاورزی رقم خورد و رشد 9/‏‏20‌درصدی محقق شد که ارزش‌افزوده آن در درآمد ناخالص ملی سال ۱۳۹۹ خود را نشان داد.
این کارشناس حوزه اقتصاد افزود: در ادامه در سال ۱۴۰۳ پس از سه سال تجربه رشد منفی بخش کشاورزی دوباره شاهد رشد 1/‏‏3‌درصدی هستیم که ارزش‌افزوده آن ۲۸۹‌هزار ‌میلیارد تومان (همت) بوده و هنوز تا رشد سال ۱۳۹۸ و ارزش‌افزوده سال ۱۳۹۹ فاصله داریم.