افزایش بودجه نظامی چین و تاثیر آن بر آسیا- اقیانوسیه

دولت چین در حالی بودجه نظامی خود را برای سال جاری میلادی به ۲۲۵ میلیارد دلار افزایش داده که این کشور با ایالات‌متحده آمریکا چالش‌های فزاینده‌ای در منطقه اقیانوس هند، اقیانوس آرام و دریای چین‌ جنوبی دارد. نکته مهم در افزایش بودجه نظامی چین این است که دولت پکن این بودجه را نسبت به سال گذشته میلادی ۲/۷ درصد افزایش داده و شواهد نشان می‌دهد امسال برای هشتمین سال متوالی است که بودجه نظامی این کشور افزایش می‌یابد. همچنین در شرایطی که امسال چین رشد اقتصادی کمتری نسبت به سال‌های قبل تجربه کرده، افزایش بودجه نظامی این کشور نشان می‌دهد که مساله دفاعی و امنیتی تا چه میزان برای دولت پکن اهمیت دارد.
تهدید مواجهه چین با تایوان
به گفته برخی کارشناسان افزایش بودجه نظامی چین، پیامدهای مهمی برای تایوان خواهد داشت. دولتمردان چینی در کنگره ملی خلق که چند روز قبل برگزار شد نیز در خصوص تایوان اظهارنظر کرده و به صراحت اعلام کردند که باید با هرگونه تبلیغات به منظور استقلال آن برخورد کنند.
این موضوع از آنجا حائز اهمیت است که تنگه تایوان یکی از ناپایدارترین نقاط در منطقه آسیا- اقیانوسیه تلقی می‌شود؛ مکانی که نقطه کانونی مناقشه میان آمریکا و چین نیز محسوب می‌شود. در سال‌های اخیر، چین فعالیت‌های نظامی خود را در اطراف تایوان، از جمله ارسال هواپیماها و کشتی‌های نظامی در نزدیکی جزیره افزایش داده است. چین همچنین حضور نظامی خود را در دریای چین‌جنوبی افزایش داده است، جایی که با دیگر کشورها اختلافات ارضی دارد.
طبق گزارشی که اخیرا سایت ژئوپلیتیک منتشر کرده‌، افزایش هزینه‌های نظامی چین بخشی از تلاش گسترده‌تر این کشور برای مدرن‌سازی و ارتقای قابلیت‌های نظامی‌اش است. چین سرمایه‌گذاری زیادی روی فناوری‌های جدید مانند هوش مصنوعی، سیستم‌های بدون سرنشین و سلاح‌های مافوق صوت انجام داده که می‌تواند تهدیدی برای تایوان باشد. در سال‌های اخیر نیز چین در حال توسعه نیروی دریایی خود بوده؛ به‌طوری که ناوهای هواپیمابر جدیدی مانند فوجیان به سرعت در حال آماده‌‌سازی و پیوستن به ارتش هستند.
مفهوم افزایش بودجه نظامی چین برای هند
علاوه‌بر تایوان، افزایش بودجه دفاعی چین برای همسایه بزرگ این کشور یعنی هند نیز ایجاد نگرانی کرده است. اگر بودجه نظامی هر دو کشور را مقایسه کنیم، بودجه نظامی هند در حدود ۶/۷۲ میلیارد دلار در برابر ۲۲۵ میلیارد دلار چین است که سه‌برابر بزرگ‌تر است. با این کار، پتانسیل رقابت استراتژیک بین چین و هند را افزایش می‌دهد. در واقع افزایش بودجه دفاعی چین نشان‌دهنده قدرت و جاه‌طلبی نظامی فزاینده این کشور است. این در حالی است که هند در حال حاضر با چالش‌های امنیتی متعددی در منطقه مواجه است. تنها در یک نمونه درگیری‌های مرزی اخیر بین دو کشور در منطقه تاوانگ در آروناچال پرادش، روابط هند و چین را متشنج کرده است و افزایش قدرت نظامی چین می‌تواند این تنش‌ها را تشدید کند. اخیرا وزیر امور خارجه هند با همتای چینی خود دیدار کرد تا در مورد روابط دوجانبه هر دو کشور و حفظ صلح و آرامش عمدتا در مناطق مرزی گفت‌وگو کند. با این حال ناظران معتقدند نیازها و اهداف نظامی چین بسیار پیچیده‌تر و متنوع‌تر است که مناقشه مرزی با هند و مواجهه با تایوان بخشی از آن محسوب می‌شود.
نگاه هند به موضوع تایوان
با توجه به این موارد به نظر می‌رسد که هندی‌ها، وضعیت را از منظر اقیانوس آرام با توجه به مشکل تایوان بررسی می‌کنند. زیرا این جزیره برای آنها دارای پیامدهای امنیتی است. برخی ناظران معتقدند که هند تصمیم گرفته از سیاست تیم «چین واحد» صرف‌نظر کند؛ زیرا در حال رقابت سخت با چین است. به همین دلیل شاهد هستیم روابط غیررسمی هند با تایوان به ویژه در زمینه‌های اقتصادی بهبود یافته است. در این رابطه برخی تحلیلگران هندی تاکید دارند که افزایش نظامی چین به ویژه بودجه دفاعی آن، پیامدهای مهمی برای تایوان و هند دارد. نیات چین نسبت به تایوان با فعالیت‌های نظامی این کشور آشکارتر می‌شود و پیشرفت‌های تکنولوژیکی آن می‌تواند تهدیدی برای تایوان باشد. از سوی دیگر، هند باید چین را از نزدیک زیر نظر داشته باشد و زیرساخت‌های نظامی خود را برای دفاع از مناطق مورد مناقشه توسعه دهد. همین مساله وضعیت را در منطقه اقیانوس هند و اقیانوس آرام پیچیده‌تر می‌کند؛ چرا که افزایش تنش‌ها برای تمامی کشورهای منطقه از منظر اقتصادی و امنیتی بسیار مهم است.