14 - 10 - 2024
از هر 4 ایرانی یک نفر به اختلال روان مبتلاست
«جهانصنعت»- غفلت از سلامت روان در دنیای پرچالش امروز، تمامی ابعاد زندگی افراد را متاثر میسازد و روی طرز تفکر، احساس و نحوه تعامل انسان در هنگام رویارویی با وقایع زندگی، چگونگی مدیریت استرس، نحوه تعامل با دیگران و تصمیمات مهم زندگی، در هر مرحله از زندگی، اثرگذار است. یکی از مهمترین عواملی که باعث میشود افراد نسبت به سلامت روان خود بیتوجه باشند، انگ اجتماعی اختلالات روان در مراجعه به مشاور، روانشناس یا روانپزشک است که نه تنها جامعه ایرانی بلکه تمامی جوامع را دچار کرده است. از طرفی پایین بودن سطح سواد سلامت مردم نیز منجر میشود که مقوله خودمراقبتی در حوزه سلامت روان همچنان مورد غفلت واقع شود. درست است که در سالهای اخیر انگ مراجعه به مشاور یا روانشناس تاحدودی کاهش یافته اما هنوز هم این نگرش به قوت خود باقی است و سلامت روان جزو اولویتهای زندگی مردم محسوب نمیشود. با وجود عوامل استرسزای فراوانی که هر لحظه آماده شلیک به روان بیدفاع انسانهاست، زمان آن رسیده که مقوله پیشگیری در راس تصمیمگیریهای کلان قرار گیرد و تمام بخشهای کشور به نوعی در این زمینه نقشآفرینی کنند زیرا این موضوع نهتنها به بهبود کیفیت زندگی فردی کمک میکند بلکه به تقویت بنیادهای اجتماعی و فرهنگی ما نیز میانجامد. با ارتقای سلامت روان میتوانیم دنیایی بسازیم که در آن همگان احساس امنیت، شادی و رضایت داشته باشند.
افسردگی در زنان ۲ برابر بیشتر از مردان
دکتر شریعت، رییس انجمن علمی روانپزشکان ایران نیز با اشاره به اختلالات «افسردگی» و «اضطرابی» توضیح داد: به طور معمول، فراوانی اختلالات افسردگی و اضطرابی در میان زنان نسبت به مردان بیشتر است. میزان ابتلا به افسردگی زنان نسبت به مردان حدود دو برابر است. اگرچه پاسخ به پرسش «چرا میزان ابتلا به افسردگی در میان زنان نسبت به مردان بیشتر است؟» بسیار مفصل است اما دلایلی مانند «تغییرات هورمونی» که مربوط به مسائل بیولوژیک میشود و همچنین دلایلی مانند «تغییر نقش افراد»، «تفاوت در نقشها»، «انتظارات از زنان»، «امکانات در دسترس زنان» و «شرایطی که جامعه به زنان تحمیل میکند» که جزو مسائل اجتماعی هستند، در بروز فراوانی بیشتر افسردگی در میان زنان نسبت به مردان نقش دارند.
سلامت روان موضوعی همه جانبه و فرابخشی است
محمدرضا شالبافان، روانپزشک و سرپرست دفتر سلامت روانی، اجتماعی و اعتیاد وزارت بهداشت با بیان اینکه سلامت روان، موضوعی همه جانبه و فرابخشی است، گفت: شرایط اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی در تمامی جوامع میتواند منشأ بروز آسیبهای روانی در مردم باشد و در این زمینه به غیر از وزارت بهداشت، تمامی نهادهای دولتی و غیردولتی نقش دارند.
وی افزود: درست است که وزارت بهداشت متولی امر سلامت است اما بخش اعظم مولفههای موثر بر سلامت خارج از حوزه وزارت بهداشت است و تلاش وزارت بهداشت برای تمرکز خدمترسانی به منظور بهبود وضعیت سلامت روان و کاهش آسیبها و پیشگیری و درمان بیماریهاست. شالبافان با بیان اینکه در زمینه آمار ابتلا به بیماریهای روانپزشکی، استانداردی مشخص نشده و حتی یک مورد از ابتلا به این بیماریها بازهم قابل تامل است، گفت: هر درصدی از ابتلا، برای ما درصد بالایی محسوب میشود و نباید خود را به میزان خاصی از آمارها راضی کنیم؛ هدفگذاریها باید بهگونهای باشد که با شیب مناسبی به سمت کاهش آسیبهای روانی و اجتماعی پیش برویم. با توجه به اینکه طبق آخرین آمارها در کشورمان، از هر چهار نفر، یک نفر به یکی از اختلالات روان مبتلاست، تمامی نهادها باید در حوزه کاهش آسیبهای روان به طور جدی برنامهریزی کرده و گام بردارند زیرا دستیابی به اهداف کلان و سیاستهای بالادستی در جامعهای سالم محقق میشود. وی با بیان اینکه افسردگی و اختلالات اضطرابی شایعترین مشکلات سلامت روان در کشور محسوب میشوند، گذر از دوران همهگیری کووید۱۹ را یکی از عوامل زمینهساز ناخوشی روان انسانها عنوان و تصریح کرد: پس از همهگیری کووید۱۹، اختلالات روانپزشکی در سراسر دنیا افزایش یافته که میتواند ناشی از تشدید مشکلات اجتماعی، اقتصادی، خانوادگی و فردی در این برهه از زمان باشد.
این روانپزشک تشخیص و مداخله زودهنگام اختلالات روان را در افزایش توانمندسازی مردم و ارتقای سطح سلامت روان جامعه موثر دانست و اظهار کرد: نیمی از جمعیت جهان شاغل هستند و اکثرا ساعات طولانی را در محیط کاری سپری میکنند بنابراین محیط کاری باید امن، پرنشاط و آرامشبخش باشد. جامعه از افراد تشکیل شده و چنانچه سلامت روان تکتک اعضای جامعه تامین شود، به صورت زنجیرهوار، سلامت روان جامعه تامین خواهد شد. سرپرست دفتر سلامت روانی، اجتماعی و اعتیاد وزارت بهداشت افزود: افراد باید نسبت به اهمیت سلامت روان خود حساس شوند و مانند بیماریهای جسمی، اگر نیاز به درمان، کنترل و مداخلههای تخصصی دارند، حتما به مشاور، روانشناس و روانپزشک مراجعه کنند. هرکسی ممکن است به دلایل متفاوت در هر دورهای از زندگی، دچار اختلالات روان شود اما باید نسبت به کنترل و درمان مشکلش هرچه سریعتر اقدام کند.
نسبت به سلامت روان اطرافیان مسوول باشیم
شالبافان گفت: بروز هرگونه تغییر در افکار، احساسات، خواب یا اشتها، باید جدی گرفته شود و فرد نسبت به درمان به موقع اقدام کند و چنانچه افراد روان سالمی دارند باید آن را حفظ کنند، همچنین باید نسبت به سلامت روان اطرافیان مسوول باشیم و اگر کسی در خانواده یا محیط کار نیاز به مداخلات سلامت روان دارد، او را راهنمایی کنیم.
به گفته سرپرست دفتر سلامت روانی، اجتماعی و اعتیاد وزارت بهداشت، مراکز جامع سلامت در سراسر کشور در دسترس است و افراد چنانچه نیاز به مشاوره و مداخلات درمانی دارند، میتوانند به این مراکز مراجعه کنند.
اهمیت انگزدایی از اختلالات روان
شالبافان بر اهمیت انگزدایی از اختلالات روان تاکید کرد و گفت: همه افراد باید این نگرش را در خود ایجاد کنند و بدون اینکه اطرافیان را قضاوت کنند، در زمینه بهبود سلامت روان به آنها کمک کنند. باید در مسیر رفع انگ اختلالات روان گام برداریم و هرکسی باید این اصلاح را از خود آغاز کند.
مراقب آسیبهای فضای مجازی باشیم
شالبافان در خصوص آسیبهای فضای مجازی در سلامت روان عنوان کرد: فناوری بخشی جداییناپذیر از زندگی روزمره انسان شده است و از محیط کار تا زندگی شخصی، فناوری در زندگی ما حضور دارد. با این حال، چالش اصلی امروز، پیدا کردن تعادل بین استفاده مداوم از فناوری و تاثیرات منفی آن بر سلامت روان است.
وی ادامه داد: ظهور رسانههای اجتماعی باعث افزایش نگرانیها در مورد تاثیر آن بر سلامت روان شده است. تحقیقات نشان میدهد که استفاده بیش از حد از این پلتفرمها، مخصوصا در گروه سنی کودک و نوجوان میتواند به کاهش عزتنفس، انزواطلبی، افسردگی و اعتیاد به اینترنت و شبکههای مجازی منجر شود.
شالبافان گفت: ارتباطات اجتماعی از طریق شبکههای مجازی و اینترنت بسیار ضعیفتر از ارتباطات واقعی است و در درازمدت به انزوای اجتماعی، افسردگی و به خطر افتادن سلامت روان افراد میانجامد و به صورت ناخودآگاه و بدون آنکه حتی مطلع باشیم، ممکن است به سلامت روان آسیب برساند.
ورزش کنید تا بانشاط بمانید
سرپرست دفتر سلامت روان وزارت بهداشت توصیه کرد که برای حفظ سلامت روان میتوان در دسترسترین روشها را در زندگی روزمره به کار گرفت. مثلا میتوان میزان استفاده از شبکههای مجازی را محدود و ورزش را جایگزین آن کرد.
وی خواب منظم، تغذیه مناسب، مدیریت استرس، تابآوری در بحرانها، ارتقای مهارتهای زندگی، پرداختن به فعالیتهای هنری، طبیعتگردی، یادگیری مهارتهای جدید، حفظ روابط دوستانه و خانوادگی و دوری از دخانیات و الکل را از جمله راهکارهای در دسترس برای داشتن روانی سالم عنوان کرد.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد