از تنگ‌بیجار تا بنگستان برای ایران

روابط‌عمومی شرکت ملی نفت- صنعت نفت از دیرباز با حیات سیاسی و اقتصادی این مرز و بوم گره خورده است و از این منظر شرکت ملی نفت ایران به عنوان سکاندار تولید و توسعه میادین نفتی و گازی، نقش بی‌بدیلی در حیات اجتماعی و اقتصادی کشورمان بازی می‌کند.
همزمان با روی کار آمدن دولت چهاردهم، با توجه به شرایط حساس زمانی و کاستی‌های ناشی از ناترازی گاز و اهمیت افزایش درآمدهای ارزی، صنعت نفت بیش از گذشته در معرض قضاوت عموم قرار گرفت و فعالیت‌های شرکت ملی نفت ایران نیز بر اولویت رفع نیازهای اساسی در کوتاه‌ترین زمان ممکن معطوف شد.
به‌تبع بهره‌مندی از مدل‌های راهبردی جدید در حوزه مدیریت صنعت نفت، فرآیند تولید نفت و گاز برای جبران ناترازی و خلق ارزش‌افزوده در مجموعه شرکت ملی نفت ایران نیز دستخوش تغییرات اجرایی زیادی شد که ماحصل آن افزایش تولید روزانه نفت به میزان ۶۰‌هزار بشکه در روز در زمان کوتاه یک‌صد روز از آغاز به کار دولت چهاردهم است. این در حالی است که به گفته وزیر نفت، پیش‌بینی می‌شود تا پایان امسال، رقم افزایش تولید نفت ایران به حدود ۲۰۰ تا ۲۵۰‌هزار بشکه در روز برسد.
بیشتر این افزایش ظرفیت تولید در مناطق نفت‌خیز جنوب، غرب کارون و در شرکت بهره‌برداری نفت و گاز اروندان محقق شده است؛ اگرچه بخشی از این افزایش تولید نیز محصول انجام طرح‌ها و به مدار آوردن چاه‌های جدید و انجام طرح‌های نمک‌زدایی در شرکت نفت مناطق مرکزی ایران است. افزایش تولید نفت از میدان‌های سپهر و جفیر، رامشیر و رگ سفید، به‌همراه افزایش تولید شرکت‌های نفت و گاز آغاجاری، کارون، گچساران و اروندان، از نمونه‌های موفقی است که عملیاتی شدن آن به افزایش 60‌هزار بشکه‌ای تولید نفت ایران در مدت 100‌روز منتهی شده است.
در کنار این فعالیت‌های توسعه‌ای، بهره‌برداری از خط انتقال نفت ابوذر به جزیره خارک نیز (به عنوان خط لوله جایگزین بخش خشکی)، دستاورد دیگری است که در کارنامه صد روزه فعالیت‌های شرکت ملی نفت ایران درج شده و گام بلندی در مسیر پایداری و استمرار تولید و صادرات نفت‌ خام میدان ابوذر به‌شمار می‌آید.
افزایش 30‌میلیون مترمکعبی و شکستن رکورد
تولید گاز
در میان اقدامات انجام‌شده در مجموعه شرکت ملی نفت ایران که در 100‌روز ابتدایی دولت چهاردهم به ثمر نشسته است، شاید بتوان از افزایش 30‌میلیون مترمکعبی گاز به عنوان شاخص ترین فعالیت صورت‌گرفته یاد کرد که با توجه به کاهش ذخایر استراتژیک گازوئیل و ناترازی گازی در فصل زمستان، اقدامی قابل توجه و شایسته تقدیر به‌شمار می‌آید.
شرکت ملی نفت ایران، با درک نیاز روزافزون تامین گاز در نیمه دوم سال، برنامه‌ریزی برای تامین گاز زمستانی و افزایش ذخایر استراتژیک با هدف جلوگیری از بحران انرژی در فصول سرد سال را در اولویت کاری خود قرار داد و موفق شد در کمتر از ۱۰۰‌روز به میزان ۳۰‌میلیون مترمکعب (معادل مصرف دو استان کشور) به تولید گاز کشورمان اضافه کند که عمده این افزایش تولید با اضافه کردن برخی چاه‌های جدید به مدار تولید حاصل شده است.
تولید ۷۱۱‌میلیون مترمکعب گاز غنی در پارس جنوبی که بالاترین رکورد تولید روزانه گاز از تاسیسات فراساحلی این میدان مشترک به‌شمار می‌آید، ناشی از تلاش‌های صورت‌گرفته برای افزایش سرعت حفاری در فاز‌11 این میدان و تولیدی شدن چاه شماره‌ ۱۲ است که از مهم‌ترین اقداماتی است که با هدف افزایش تولید گاز کشور در حوزه پارس جنوبی انجام شده است.
اگرچه نقش شرکت نفت مناطق مرکزی ایران، به‌عنوان قطب تولید گاز در خشکی نیز در این زمینه بسیار پررنگ بوده است.
در حال حاضر حدود ۲۵‌درصد گاز کشور در محدوده فعالیت این شرکت تولید و بخشی از آن برای مصرف در نیمه دوم سال در ‌دو مخزن سراجه قم و شوریجه سرخس در خانگیران ذخیره می‌شود.
تنها در منطقه خانگیران (به عنوان تنها میدان گازی در شمال شرقی کشور)، روزانه ۶۵‌میلیون مترمکعب گاز تولید می‌شود که به منزله ۸‌درصد از تولید کل گاز کشور بوده و نیازهای ۶ استان شمال شرقی شامل خراسان‌رضوی، خراسان‌شمالی، خراسان‌جنوبی، گلستان، مازندران و بخشی از استان سمنان را تامین می‌کند.
قرار است به‌منظور رفع ناترازی گاز، چاه شماره 85‌منطقه خانگیران، به زودی تولید می‌شود که با اضافه شدن آن؛ ظرفیت تولید از این میدان حدود 5/1‌میلیون مترمکعب در روز افزایش خواهد یافت.
در حوزه فعالیت شرکت نفت مناطق مرکزی ایران همچنین در سه‌ماه گذشته، با پایان‌یافتن عملیات ساخت و نصب ایستگاه تقویت فشار چشمه خوش، راه‌اندازی این ایستگاه با ورود گازهای همراه نفت میدان چشمه‌خوش به آن، آغاز شده است. به موازات این اقدام همچنین راه‌اندازی رسمی ایستگاه تقویت فشار گاز وراوی انجام شد که با توان تولید تجمعی افزون بر 55‌میلیون مترمکعب گاز و فشار افزایی معادل دو فاز استاندارد پارس جنوبی، نقش بی‌بدیلی در افزایش تولید گاز طی 100‌روز ابتدایی آغاز به کار دولت چهاردهم داشته است.
پایان عملیات تعمیرات اساسی منطقه عملیاتی تنگ‌بیجار به ‌عنوان تنها میدان گازی غرب کشور نیز به‌تنهایی در تامین بخشی از گاز زمستانی غرب کشور و تضمین پایداری انرژی در این منطقه نقش داشته است.
در کنار این موارد، می‌توان بخشی از موفقیت‌های ناشی از رفع ناترازی گاز را در تکمیل هفتمین حلقه چاه میدان گازی کیش جست و جو کرد.
تکمیل این چاه، تحقق ظرفیت‌سازی در تولید ۱۴میلیون مترمکعب گاز در بزرگ‌ترین میدان گازی مستقل کشور را رقم زد که گام بزرگی برای جبران بخشی از ناترازی انرژی در کشور به‌شمار می‌رود.
در کنار تمامی این اقدامات، طرح فشارافزایی میدان گازی پارس جنوبی به عنوان یکی از پروژه‌های مهم شرکت ملی نفت ایران و پایان عملیات میدانی بسترشناسی فاز اول توسعه میدان گازی پارس شمالی در دستور کار این شرکت قرار دارد که در جهت افزایش حداکثری تولید گاز کشورمان برنامه‌ریزی شده است.
گشایش‌های اقتصادی و جذب سرمایه‌گذاری بیشتر
سرمایه‌گذاری مستمر و هدفمند، به عنوان رکن اصلی توسعه صنعت نفت از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است و همواره تمرکز زیادی بر این اصل در لایه‌های بالای مدیریتی بوده است.
براین اساس، با شروع به کار دولت چهاردهم، انجام مذاکرات پیچیده و پیگیری‌های مدیران ارشد صنعت نفت باعث شد سرانجام مجوز پرداخت تسهیلات به شرکت ملی نفت ایران به مبلغ ۳‌میلیارد دلار از طریق بانک‌های عامل اخذ شود.
این مهم، با هدف افزایش تولید نفت خام میدان‌های هیدروکربوری به مقدار ۲۵۰‌هزار بشکه در روز از تولید پایه یک میلیون و ۹۳۹‌هزار بشکه در روز به ۲میلیون و ۱۸۹‌هزار بشکه در روز انجام خواهد شد. در عین حال بانک مرکزی نیز مجاز شد تا به تشخیص خود با استفاده از انواع راهکارها نسبت‌به تامین مالی این طرح اقدام کند.
در آبان‌ماه نیز، شورای ملی تامین مالی در ششمین نشست خود شیوه‌نامه تامین مالی قراردادهای بالادستی نفت و گاز را تصویب و وزیر اقتصاد به‌‌عنوان رییس شورا این شیوه‌نامه را برای اجرا به دستگاه‌ها ابلاغ کرد. بر اساس مفاد این شیوه‌نامه، شرکت ملی نفت ایران عواید، منافع و حقوق قراردادی متعلق به بخش‌خصوصی و غیردولتی را در مراحل مختلف قرارداد برای استفاده از ابزارهای مختلف بازارهای پول و سرمایه، شناسایی و به نهادهای مالی ارائه خواهد کرد.
امکان استفاده بخش‌خصوصی و غیردولتی از ابزارهایی همچون انواع صکوک، صندوق پروژه، گواهی سپرده کالایی نفت خام، حواله تحویل نفت خام، گواهی تعهد پرداخت و انواع تسهیلات بانکی به‌منظور تامین مالی این دسته از قراردادها از نتایج و مزایای این شیوه‌نامه است که برای نخستین‌بار امکان استفاده از سرمایه‌های خرد مردمی را برای توسعه میدان‌های نفتی و گازی فراهم می‌کند.
شرکت ملی نفت ایران، در همین رابطه، بیش از 100‌بسته سرمایه‌گذاری آماده مذاکره با پیمانکاران و سرمایه‌گذاران مختلف را در دست اقدام دارد و هم‌اکنون نیز مذاکره با برخی بانک‌ها و سرمایه‌گذاران بخش‌خصوصی را آغاز کرده است.
تعمیرات و نوسازی ناوگان توسعه‌ای ملی نفت
با توجه به فرسودگی تاسیسات و تجهیزات، دولت چهاردهم برنامه‌هایی برای نوسازی و بهبود زیرساخت‌ها اجرایی کرد که مجموعه این اقدام‌ها ضمن کمک به تولید پایدار، از آسیب‌های زیست‌محیطی‌ نیز جلوگیری می‌کند.
از جمله این اقدامات می‌توان به اختصاص ۸۰۰‌میلیون دلار اعتبار از سوی شرکت ملی نفت ایران به مجموعه ملی حفاری برای نوسازی ادوات و تجهیزات و انجام تعمیرات اساسی ایستگاه تقویت فشار گاز بنگستان اهواز ۲ (آماک ۲) با هدف جلوگیری از هدررفت ۳۰‌میلیون فوت‌مکعب گاز اشاره کرد.
گره‌گشایی از مشکلات معیشتی کارکنان
از دیگر دستاوردهای دولت چهاردهم در 100‌روز نخست آغاز به کار خود، باید به رفع مشکلات معیشتی کارکنان صنعت نفت اشاره کرد که تاثیر بالایی در افزایش میزان رضایتمندی آنان داشته است.
در این رابطه می‌توان به اصلاح مسائل رفاهی و پرداخت حقوق و مزایای کارکنان مناطق عملیاتی، سکوها و جزایر تولید و انتقال نفت و گاز اشاره کرد که با مشارکت و همکاری دولت، شخص رییس‌جمهور و نهادهای ذی‌ربط انجام شده و در رفع دغدغه آنان بسیار تاثیرگذار بوده است.
انجام مسوولیت‌های اجتماعی در کنار تولید و توسعه
شرکت ملی نفت ایران، در کنار فعالیت‌های توسعه‌ای خود، تمرکز بالایی بر رفع محرومیت‌ها و حوزه مسوولیت‌های اجتماعی دارد و تکالیف مربوط به آن را همگام با اولویت‌های توسعه و تولید از میادین نفتی و گازی دنبال می‌کند.
از این رهگذر، طی 100‌روز گذشته، برنامه‌ریزی برای کمک به مردم مناطق محروم و کم‌برخوردار شتاب بیشتری گرفته است که ماحصل آن را در تقویت زندگی معیشتی و رفاه خانواده‌های مناطق همجوار نفت و گاز می‌توان شاهد بود.
بهره‌برداری از چندین کارگاه حرفه‌ای و آموزشی ویژه بانوان و معلولان خرمشهر، اجرای بیش از 2300فعالیت در قالب مسوولیت‌ اجتماعی در گستره جغرافیایی چهار استان کهگیلویه‌وبویراحمد، خوزستان، بوشهر و فارس، بهره‌برداری از ۲۳‌پروژه زیرساختی مربوط به طرح‌های‌ هادی روستایی در استان ایلام، گشایش مرکز پزشک‌یاری منطقه عملیاتی سرخون و گشوی جنوبی و توزیع هزاران بسته آموزشی میان دانش‌آموزان کم‌برخوردار، ازجمله اقدامات موثر انجام‌شده در حوزه مسوولیت‌های اجتماعی است که طی 100‌روز گذشته اجرایی شده است.