از آمار تا واقعیت

علی حسینی- در سال‌های اخیر، ایران شاهد اجرای سیاست‌های فیلترینگ گسترده‌ای بوده که تاثیرات عمیقی بر دسترسی آزاد به اطلاعات و اینترنت داشته است. فیلترینگ اینترنت در ایران به عنوان یکی از ابزارهای کنترل و مدیریت اطلاعات توسط دولت استفاده می‌شود. این محدودیت‌ها که شامل فیلتر کردن وب‌سایت‌های خبری، رسانه‌های اجتماعی و اپلیکیشن‌های ارتباطی می‌شود، هدف خود را جلوگیری از دسترسی آزاد به اطلاعات و جلوگیری از انتشار محتوای مخالف با سیاست‌های دولت عنوان می‌کنند. در همین راستا، امیرمحمد زاده‌لاجوردی رییس سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی در شبکه اجتماعی ویراستی در پاسخ به یکی از کاربران مبنی بر افزایش پهنای باند اینترنت بین‌الملل و کاهش فیلترینگ گفت: «ظرفیت پهنای باند بین‌الملل در دولت سیزدهم تقریبا دو برابر شده و البته با توسعه زیرساختی‌ها در همین دولت میزان ترافیک داخلی بیش از سه برابر شده است.» این افزایش ظرفیت، در صورتی که به درستی اجرا و مدیریت شود، می‌تواند تاثیرات مثبتی بر کیفیت خدمات اینترنتی و سرعت دسترسی کاربران داشته باشد. اما این سوال مطرح می‌شود که آیا این افزایش پهنای باند می‌تواند مشکلات ناشی از فیلترینگ گسترده را جبران کند یا خیر.
اگرچه افزایش پهنای باند بین‌الملل می‌تواند بهبودهایی در سرعت و کیفیت اینترنت به همراه داشته باشد، اما فیلترینگ گسترده همچنان به عنوان مانعی جدی در راه دسترسی آزاد به اطلاعات باقی می‌ماند. این تناقض نشان می‌دهد که تنها افزایش ظرفیت پهنای باند نمی‌تواند مشکلات ناشی از محدودیت‌های اینترنتی را حل کند. افزایش پهنای باند باید همراه با توسعه زیرساخت‌های فنی و تکنولوژیکی باشد. در نتیجه برای بهبود واقعی وضعیت اینترنت در ایران، لازم است سیاست‌های فیلترینگ بازنگری و دسترسی آزاد به اطلاعات تضمین شود. توسعه زیرساخت‌ها و آموزش کاربران نیز می‌تواند به ارتقای کیفیت خدمات اینترنتی کمک کند.
نارضایتی کاربران از کیفیت و
سرعت اینترنت
کیوان نقره‌کار کارشناس فناوری اطلاعات و ارتباطات به «جهان‌صنعت» گفت: زمانی که صحبت از افزایش ظرفیت پهنای باند می‌شود از جمله اثرات آن که برای مردم و کاربران ملموس است سرعت و کیفیت اینترنت است که هر دو هم تعریف مشخصی دارند. سرعت به این معنی است که دسترسی سریع‌تری به موضوعات و محتواها داشته باشیم، کیفیت هم به این معنی است که کمتر دچار قطعی و نوسانات باشیم. او در ادامه گفت: بالطبع هرچقدر هم که دولت تلاش کند تا فضا را به این سمت ببرد تا زمانی که کاربران به شکل ملموس این موضوع را تجربه نکنند نمی‌توانند ادعاها و اتفاقات واقعی را پذیرا باشند چراکه نگاه کاربران، نگاه فنی نیست بلکه یک نگاه کاربرپسندانه است.
او افزود: به نظر می‌رسد اگر چنین ادعایی درست باشد هنوز کاربر آن را لمس نکرده و چه‌بسا کیفیت را هم ضعیف‌تر از قبل می‌داند. با توجه به تمام این موارد قیمت‌ها هم افزایش پیدا کرده است. این نکته را هم باید در نظر گرفت که در تمام کشورها به خصوص کشورهای پیش‌رو در فضای مجازی، سود دولت‌ها و ارائه‌دهندگان خدمات اینترنتی به شکل مستقیم از فروش داده به کاربر نیست بلکه از سرویس‌ها و ترافیک‌هایی است که ایجاد می‌شود. در صورتی که در ایران کیفیت اینترنت نامرغوب، سرعت پایین و قیمت بالا را برای کاربران شاهد هستیم. البته نمی‌گوییم که ادعای افزایش ظرفیت پهنای باند درست نیست اما هنوز کاربران آن را تجربه نکرده‌اند. حتی اگر ظرفیت پهنای باند افزایش داشته باشد به این دلیل که استفاده از سرویس‌ها و خدمات افزایش پیدا می‌کند، می‌تواند قیمت‌ها را هم متناسب‌تر کند. نقره‌کار در پایان گفت: «درنهایت امیدواریم که ادعای رییس سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی بهانه‌ای برای افزایش قیمت‌ اینترنت نباشد.»