ادامه سبزپوشی بورس

«جهان‌صنعت»‌- دیروز ارزش معاملات خرد سهام رشد کرد اما سرمایه حقیقی از بازار خارج شد. در معاملات روز دوشنبه 29 مرداد‌ماه 1403، شاخص کل بورس تهران 7‌هزار و 484‌واحد نسبت به روز کاری گذشته بالاتر ایستاد و به سطح 2‌میلیون و 38هزار و 42‌واحد رسید. شاخص کل هم‌وزن بورس نیز با افزایش 750‌واحدی در رقم 639‌هزار و 581واحدی ایستاد. شاخص کل فرابورس 15‌واحد رشد کرد به رقم 20‌هزار و 806‌واحد رسید. همچنین شاخص هم‌وزن فرابورس با افزایش 191واحد به سطح 110‌هزار و 251‌واحد رسید.
خروج پول حقیقی از بورس تهران
روز دوشنبه خالص تغییر مالکیت حقوقی به حقیقی منفی شد و 81‌میلیارد تومان پول حقیقی از بازار سهام خارج شد. دیروز نماد فملی بیشترین خروج پول حقیقی را داشت که ارزش آن 30‌میلیارد تومان بود. پس از فملی، نمادهای خزامیا، وتوس، شپدیس و غالبر بیشترین خروج پول حقیقی را داشتند. در سوی دیگر، بیشترین ورود پول حقیقی به نمادهای وبانک، شپنا، فسبزوار، شبندر و فباهنر تعلق داشت.
نمادهای اثرگذار بر شاخص کل
دیروز نمادهای فولاد، شستا و شپنا نمادهای سبزپوش بورس بودند که بیشترین اثر را در رشد شاخص کل بورس داشتند. در سوی دیگر نمادهای فملی، فارس و فخوز نمادهای قرمزپوش بودند که بیشترین اثر منفی را بر شاخص داشتند. در فرابورس نیز نمادهای فصبا، حسینا و خاور بیشترین اثر افزایشی را بر شاخص کل داشتند و نمادهای کگهر، فزر و سامان بیشترین اثر کاهنده را بر شاخص داشتند.
در بین نمادهای پرتراکنش بورس دیروز نماد ذوب بیشترین تراکنش را داشت و فولاد و شستا در رتبه‌های بعدی بیشترین تراکنش قرار گرفتند. در فرابورس نیز خنور، فزر و کرمان بیشترین تراکنش را داشتند.
ارزش معاملات سهام
دیروز ارزش معاملات کل بازار سهام به 43‌هزار و 941‌میلیارد تومان رسید. ارزش معاملات اوراق بدهی در بازار ثانویه 35‌هزار و 36‌میلیارد تومان بود که 80درصد از ارزش کل معاملات بازار را در این روز تشکیل می‌دهد. ارزش معاملات خرد نیز با افزایش 83‌درصدی به نسبت روز معاملاتی قبل به رقم 3هزار و 321‌میلیارد تومان رسید.
پرمعامله‌ترین سهم‌ها
در معاملات دیروز نماد فولاد بیشترین ارزش معاملات بازار سهام را به خود اختصاص داد که ارزش معاملات آن 99میلیارد تومان بود. پس از فولاد، فملی بیشترین ارزش معاملات را داشت و فزر رتبه سوم بیشترین ارزش معاملات را به خود اختصاص داد و پس از آن، دو نماد حکشتی و وبملت در رتبه‌های بعدی بیشترین ارزش معاملات قرار گرفتند. حجم معاملات نیز سهام ذوب با تعداد یک میلیارد و 141‌میلیون و 544‌هزار و 188‌سهم در صدر قرار گرفته است. شستا در رتبه دوم بیشترین حجم معاملات بازار قرار گرفت و رتبه سوم به وبملت تعلق داشت.
دو نماد فولاد و وخارزم نیز در رتبه‌های بعدی بیشترین حجم معاملات بازار قرار داشتند.
صف‌های خرید و فروش بورس
در معاملات دوشنبه، 106 نماد صف خرید داشتند و 293‌نماد با صف‌ فروش مواجه بودند. مجموع ارزش صف‌های خرید با افت 59‌درصدی نسبت به روز کاری قبل به 468‌میلیارد تومان کاهش یافت و مجموع ارزش صف‌های فروش نیز با افزایش 74درصدی به رقم هزار و 16‌میلیارد تومان رسید.
بورس دیروز در دامنه محدود متعادل است. برخی کارشناسان معتقدند این وضعیت نشان داد مثبت‌ها یک هیجان موقت بود. در این گزارش به سیاه و سفید بورس پرداخته می‌شود.
صف خرید هفته پیش در نمادهای اهرمی در پایان بازار نشان داد که معامله‌گران کوتاه‌مدتی انتظار بهبود وضعیت معاملات را دارند؛ انتظاری که اگر ریسک جدیدی سوار بازار نشود، محقق خواهد شد و در هفته‌های آتی بازار سهام روند مثبت را آغاز خواهد کرد.
نگاه کارشناسی
حسن کاظم‌زاده درباره مثبت شدن بورس در روزهای گذشته گفت: تثبیت نرخ دلار آزاد پایین‌تر از ۶۰هزار تومان و فروکش کردن تب خرید طلا می‌تواند دلیلی برای کاهش التهاب در بازارها باشد. او افزود: با کاهش التهاب در آینده بخشی از افت اخیر جبران می‌شود. به نظر می‌رسد یکی دو هفته آینده فرصت مناسبی برای استفاده از فرصت برگشت در بازار سهام باشد و خریداران سود کوتاه‌مدت خوبی ببرند. در حال حاضر تنها نقطه ابهام بازار درباره وزرای اقتصاد، صمت، نفت، رفاه و بانک مرکزی است که ارکان مهم دولت هستند و بر وضعیت کسب‌وکارها، تولید و صنعت اثر می‌گذارند. بازتاب عملکرد آنها در نهایت روی بازار سرمایه تاثیر بسیار بالایی دارند.
کابینه پیشنهاد دولت چهاردهم عبدالناصر همتی برای وزارت اقتصاد است. حسن کاظم‌زاده معتقد است که با حضور همتی، سیاستگذاری هیجانی اتفاق نمی‌افتد و سرمایه‌گذاران و صاحبان کسب‌وکارها شاید بتوانند با چشم‌انداز مشخص‌تر نسبت به آینده فاکتورهای مهم اقتصادی مثل نرخ بهره، نرخ ارز و … فعالیت کنند. سازمان برنامه و بودجه جدید نیز به نظر می‌رسد با تصمیم‌گیری‌های سنجیده‌تری در دولت جدید کار کنند. او افزود: در مجموع کابینه جدید می‌تواند خسارت‌های وارد شده به تولید، صنعت و کسب‌وکارها را بهبود ببخشد اما انتظار انقلاب توسعه‌ای از آنها نباید داشت. به طور خلاصه با این کابینه اوضاع بهتر می‌شود اما نه متحول. به همین دلیل واکنش بورس به کابینه پیشنهادی دولت منفی نیست.
رشد دلار نیمایی ادامه دارد
یکی دیگر از عواملی که روی بازار تاثیر مثبت دارد قیمت دلار نیمایی است. نرخ آن به بالای ۴۵‌هزار تومان رسیده است. سرعت کم شدن فاصله دلار نیما با دلار آزاد کم است اما از هیچ بهتر است. افزایش نرخ دلار نیما فرصتی برای شرکت‌های پتروشیمی و پالایشی به وجود می‌آورد که درآمدهایشان رشد کند و از نظر سودآوری و نقدینگی وضعیت بهتری پیدا کنند. در ماه‌های اخیر بازار به این رشد اندک توجهی نکرده است اما اگر قرار باشد میانگین نرخ دلار نیما امسال به حدود ۴۷‌هزار تومان برسد روند صعودی آغاز می‌شود. رشد ۲۰‌درصد مبلغ فروش شرکت‌ها با توجه به عدم رشد بهای تمام‌شده، می‌تواند رشد سودآوری ۳۰ تا ۴۰‌درصد برای شرکت‌های نیمایی رقم بزند. رشد سودی که هنوز در قیمت سهام شرکت‌ها دیده نشده است. با کاهش التهاب و بازگشت بازار به وضعیت نیمه رکودی (الان در وضعیت رکود بحرانی قرار داریم) نمادهای نیمایی جزو گروه‌های مورد توجه خواهند بود.
در حال حاضر بانک‌ها برای جذب سپرده کمی نرخ رقابتی را پایین‌تر آورده‌اند و تعداد بانک‌ها با نرخ سود بالاتر از ۳۰‌درصد کاهش پیدا کرده‌اند. اگر نرخ بهره کاهش پیدا کند و هم‌زمان انتظارات تورمی نیز کنترل شود، بازار سهام می‌تواند رونق میان‌مدت بگیرد اما به طور کلی وضعیت بنیادی بانک‌ها چندان نیز مثبت نیست و این مساله روی معاملات گروه بانکی تاثیر دارد.
سینا سلیمانی، تحلیلگر بازار سرمایه گفت: خالص دارایی‌های خارجی بانک مرکزی از ابتدای سال ۱۴۰۳ تقریبا بدون تغییر باقی‌مانده است بنابراین یا دولت در صادرات شکست خورده یا هزینه‌های ارزی رشد چشمگیر داشته ‌است.
او افزود: مطالبات بانک مرکزی از بانک‌ها رشد ۷۰‌درصد داشته‌ است. از طرف دیگر مانده اجرای سیاست پولی رشد ۵۸‌درصد کرده است. به همین دلیل فشار مهار نقدینگی صرفا از جیب بانک‌ها پرداخت شده و دولت در کاهش ضریب فزاینده اقدام کرده است.
در واقع ضریب فزاینده با کاهش قابل توجه به 5/7 واحد رسیده است. ‌ این یعنی رشد نقدینگی به بهای فشار شدید به سیستم بانکی و تشدید ناترازی و حبس نقدینگی در بانک‌هاست.
بازار سهام ماه‌هاست در مدار بنیادی و قیمت‌های خوب قرار دارد. هرچند آمار نقدینگی و قیمت فروش و ارزش دلاری بورس عمق ریزش دارایی سهامداران را نشان می‌دهد. این آرامش نسبی تازه دارد بر فضای بازار حکمرانی می‌کند و کم‌کم تحولات نرخ نیما و نرخ سود امیدواری را در دل‌ها زنده خواهد کرد البته دامنه نوسان محدود بورس را مثبت‌تر نشان می‌دهد ولی در هر صورت نشان داد که فضا برای باز شدن دامنه نوسان فراهم است.
ریسک‌ها و اتفاقات و رویدادها فشار چندانی روی بازار ندارند. از سوی دیگر تحولات مثبتی هم این میان وجود داشت که فعلا زیر بار روانی خبرهای منفی قرار گرفته و بازار با آن کمتر توجه می‌کند. وقتی دامنه به روال عادی بازمی‌گردد که شرایط مدیریت سازمان بورس روشن شده باشد و ابهامات به کمترین وجه خود رسیده باشد و در ضمن جریان پول مطمئن و قوی نیز پشت دست بازار وجود داشته باشد. افزایش پلکانی دامنه نوسان در حال حاضر یک گزینه مثبت است. دامنه نوسان تا آخر هفته همچنان ۲ باقی می‌ماند اما از هفته بعد احتمالا به شرایط عادی برمی‌گردد.
چه ریسک‌هایی در بازار بورس وجود دارد؟
کاهش سودآوری شرکت‌ها یکی دیگر از عواملی است که سهامداران امیدوار هستند با حضور دولت جدید تغییر کند. این مساله نشانه بدتر شدن وضعیت بنیادی شرکت‌هاست که ناشی از سیاست‌های مالی دولت است یعنی افزایش نرخ انرژی برای صنایع، افزایش مالیات و عوارض و موارد مشابه موثر بوده است، همچنین سیاست‌های کنترل دستوری (نرخ دلار نیما، نرخ‌گذاری دستوری و موارد مشابه) و کاهش قیمت‌های جهانی است. سیاست‌های انقباضی و نرخ بهره بالا ناشی از دو عامل سیاست کنترل ترازنامه و کاهش رشد نقدینگی است. این فاکتورها همیشه اثر منفی بر بورس دارد. با توجه به وضعیت بازار، بانک مرکزی تصمیم به تغییر جهت داده است. ریسک‌های سیاسی هر چند ماه یک‌بار سراغ بازار می‌آید و باعث ترس می‌شود. امسال حداقل سه ‌مورد ریسک سیاسی سنگین که منجر به قفل شدن بازار شده داشتیم. در ریسک‌های سیاسی به‌جز محدود کردن دامنه نوسان یا تعطیلی بازار، سیاست حمایتی دیگری اجرا نشده است. به نظر می‌رسد شوک‌های سیاسی حداقل اثر 5/1‌واحدی در افت نسبت
«پی بر ‌ای» در بورس ایران داشته است. به همین دلیل بسته‌های حمایتی یا نجات می‌تواند بخشی از این افت را جبران کند. علاوه بر آن خود سیاست‌های انقباضی نباید جوری باشد که سرمایه‌گذاری در دارایی ریسکی شفاف را بیشتر تحت فشار قرار بدهد. بسته حمایتی می‌تواند هم اثرات شوک‌های سیاسی را کمتر کرده، هم اثرات سیاست‌های پولی را به جای بازار شفاف و مفید، به سمت بازارهای غیرمفید و مضر هدایت کند. بسته‌ای که هم باید در آن منابع حمایتی تعریف شود، هم سازوکارهایی که جذابیت رقبای بحران‌زا را کمتر کرده و جذابیت سرمایه‌گذاری شفاف را افزایش دهد.
تحلیل روز دوشنبه بازار
نگاهی به معاملات دیروز بازار سهام نشان می‌دهد حجم و ارزش معاملات خرد پس از دو هفته صعودی شده است. همچنین دیروز شاخص‌های بورسی نیز روند صعودی در پیش گرفته‌اند. معاملات دیروز سهام در جهت کندل معاملاتی روز یکشنبه بسته شد و در پایان بورس دیروز، شاخص کل با افزایش 7هزار و 723 واحدی که معادل 37/0‌درصد این شاخص است روبه‌رو شد. بر این اساس شاخص کل در پایان معاملات دیروز در سطح 2میلیون و 38‌هزار واحدی ایستاد. در طرف دیگر، قیمت معاملات سهم‌های کوچک بازار سهام نیز افزایش داشته به طوری که شاخص هم‌وزن بازار در پایان بورس دیروز 750واحد که معادل 12/0‌درصد این شاخص است، افزایش ارتفاع داد و به سطح 639‌هزار واحد رسید. گفتنی است تابلو بورس اوراق بهادار تهران در روز گذشته حجم معاملات را 5/7‌میلیارد برگه سهم و ارزش معاملات خرد (سهام، حق‌تقدم و صندوق‌های سهامی) را 3هزار و 381‌میلیارد تومان نشان می‌دهد.
ورود و خروج پول حقیقی
تراز پول حقیقی در سهام، برخلاف روز معاملاتی یکشنبه، دیروز منفی بود به طوری که در پایان بورس دیروز حدود 311‌میلیارد تومان پول حقیقی از بازار سهام خارج شده است. موضوع دیگری که باید به آن اشاره کرد، اینکه تا لحظه تنظیم این گزارش حدود 212‌میلیارد تومان پول حقیقی از صندوق‌های درآمد ثابت خارج شده است.