25 - 02 - 2020
کمآبی و پیامدی به «فرونشست زمین»
میزان بارشهای کشور درسال آبی جاری گرچه در مقایسه با دوره بلندمدت، ۱۶ درصد رشد یافته اما رشد منفی آن نسبت به سال گذشته بیانگر تداوم خطر کمآبی است که ملموسترین نتیجه آن فرونشستهای در حال ازدیاد در بیشتر مناطق کشور است.
آمار بارشهای کشور تا ۲۹ بهمنماه امسال در حالی به رقم ۱۵۹ میلیمتر رسیده که سال گذشته در همین بازه زمانی ۹/۱۸۳ میلیمتر بارندگی ثبت شده بوده و این در حالی است که امسال به گفته «رضا اردکانیان» وزیر نیرو سال پربارشی نسبت به سال گذشته خواهد بود.
بررسی پایگاه اطلاعرسانی شرکت مدیریت منابع آب ایران نشان میدهد که میزان بارشهای کشور در سال آبی جاری (ابتدای مهرماه ۹۸ تا آخر شهریور۹۹) در چهار حوضه آبریز اصلی دریای خزر، خلیجفارس و دریای عمان، دریاچه ارومیه و قرهقوم با رشد منفی روبهرو است و این مهم را میرساند که هنوز سایه سنگین خشکسالی سالهای گذشته بر سر همه منابع آبی کشور گسترده است.
همچنین ۱۷ حوضه آبریز فرعی کشور تا ۲۹ بهمنماه با کاهش بارندگی نسبت به سال گذشته روبهرو هستند و این به معنای آن است که تامین آب در این حوضهها از منابع سطحی ممکن نخواهد بود و چارهای به غیر از تامین آب مورد نیاز از سفرههای زیرزمینی نیست.
واقعیت آن است که خشکسالیهای مداوم در کشورمان رس منابع زیرزمینی آب را کشیده و چیزی از آن باقی نگذاشته و به گفته «بنفشه زهرایی» مدیرکل دفتر مدیریت مصرف و ارتقای بهرهوری آب و آبفای وزارت نیرو به هیچوجه نمیتوان یک سال پربارش را نشانه توقف خشکسالیها و تکرار نشدن سالهای کمبارش دانست.
به گزارش ایرنا، معاون آب و آبفای وزیر نیرو هم در روزهای اخیر و در یکی از شبکههای اجتماعی با انتشار نقشه پراکندگی بارشها در کشور نوشت: ورودی آب به سدها از ابتدای سال آبی جاری (مهر ۹۸) تاکنون نسبت به سال گذشته ۴۰ درصد کمتر است.
به گفته قاسم تقیزادهخامسی، روزهای گذشته برف در گیلان و آذربایجان توانست تاحدودی کمبود بارش را در این استانها جبران کند، اما هنوز ۲۰ استان کشور بین ۱۹ تا ۵۵ درصد نسبت به سال گذشته کاهش بارندگی دارند.
کاهش بارشها در حالی رخ داده که براساس آخرین اطلاعات منتشر شده از سوی وزارت نیرو اکنون ۶/۹۹ درصد جمعیت شهری کشور از شبکه آب آشامیدنی استفاده میکنند و این به معنای آن است که روند تولید آب از میزان استفاده عقبمانده و برای جبران آن راهی به جز تعدی به منابع آب زیرزمینی باقی نمیگذارد و این خود فاجعهای خطرناکتر را رقم خواهد زد.
اکنون علاوه بر برداشتهای مجازی که توسط چاهها از منابع آب زیرزمینی در کشور توسط متولیان امر صورت میگیرد، بلای خانمانسوز دیگری به نام چاه غیرمجاز به جان این سفرهها افتاده و کمر به نابودی کامل سفرههای زیرزمینی بستهاند.
گرچه روند مبارزه با چاههای غیرمجاز تداوم دارد به گونهای که سال گذشته بیش از ۵۷ هزار حلقه چاه غیرمجاز مسدود شده بوده اما روند حفر این نوع چاهها از مسدودسازی سبقت گرفته و میرود که خسارتی عظیم به منابع آبی کشور وارد سازد.
هر چه میزان استفاده از منابع زیرزمینی آب بیشتر شود علاوه بر آنکه روند کاهش این ذخایر استراتژیک شدت میگیرد پدیده خطرناک دیگری به نام فرونشست زمین رقم خواهد خورد زیرا با خشک شدن تدریجی سفرههای آب زیرزمینی خاک اطراف این سفرهها سست شده و فرو مینشیند.اکنون پدیده فرونشست زمین خیلی از نقاط کشور را تهدید میکند و ادامه این روند میتواند به گفته عبدالله فاضلی، مجری طرح تعادلبخشی منابع آب شرکت مدیریت منابع آب کشور، ایران را به ورطه نابودی بکشاند.
پدیده فرونشست اکنون در ۴۲۰ دشت کشور که جزو دشتهای ممنوعه از نظر برداشت آب هستند روبه افزایش گذاشته و کسری مخازن آبهای زیرزمینی نیز از ۱۳۰ میلیارد مترمکعب در عین بارشهای به نسبت خوب در حال عبور است.رخ دادن فرونشست در هر بخشی میتواند کل ساختمانهای محل فرونشست، راهها، تاسیسات زیربنایی و حتی جنگلها را نابود کند بنابراین لازم است قبل از وقوع حوادثی ناگوار از هماکنون به فکر چاره بود.
سازمانهای مرتبط جهانی اعلام کردهاند اگر دشتی چهار میلیمتر فرونشست داشته باشد، مخاطره است و این در حالی است که بیشتر دشتهای ایران روزی یک میلیمتر فرونشست دارند که آمار بسیار نگرانکنندهای است.
فرونشست زمین در اثر استفاده بیرویه از سفرههای زیرزمینی آب خطری جدی است که بیتوجهی به آن عواقب جبرانناپذیری به همراه خواهد داشت، باشد که پند گرفته شود.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد