15 - 11 - 2021
سایه سردرگمی بر اقتصاد ایران
بحث قیمتگذاری دستوری در صنعت خودرو این روزها حرف و حدیثهای فراوانی به دنبال داشته است. از یک سو، بسیاری از فعالان بازار سرمایه به دنبال آزادسازی قیمتها و حذف رانت در این صنعت هستند و ضرر و زیانی که خودروسازان در این سالها متحمل شدهاند را ناشی از همین مداخلات دستوری میدادند؛ از سوی دیگر عدهای از مردم نگران هستند که مبادا با آزادسازی قیمت خودرو، قیمتها در بازار آزاد افزایش یابد! این در حالی است که قیمت خودرو در کارخانه با قیمت بازار آزاد اختلاف فاحشی دارد و این اختلاف قیمت، نصیب عدهای خاص میشود. گفتنی است یکی از شعارهای دولت فعلی قبل از انتخابات، آزادسازی قیمتها بود. مهدی افنانی کارشناس بازار سرمایه در این باره بیان کرد: به سبب بیثباتی متغیرهای اصلی اقتصادی کشور، حال بازار سرمایه ما خوب نیست. طبق وعدههای انتخاباتی، دولتمردان قرار بود در زمینه سیاستهای اقتصادی، نرخ بهره، نرخ ارز و… با دو سناریو احیای برجام و تداوم تحریمها، برنامههای مدونی داشته باشند اما تا این لحظه، سیاستهای دولت، اقتصاد کشور را بیشتر به سمت سردرگمی سوق داده است. وی اضافه کرد: مشکل اقتصاد ما، قیمتگذاری دستوری در یک صنعت نیست. کل اقتصاد ما در وضعیت سردرگمی به سر میبرد و باعث شده نه فقط در بازار سرمایه که در تمامی بازارها، این سردرگمی احساس شود. از همین رو است که با وجود شیب افزایشی نرخ ارز، بازارهای مختلف در بلاتکلیفی به سر میبرند. این عدم شفافیت برنامههای اقتصادی دولت، آسیب جدی به اقتصاد کلان کشور میزند و اقتصاد خرد، باید تبعات آسیبی که بر اقتصاد کلان وارد شده، بپردازد.
مردم در بورس رها شدند
این کارشناس بازار سرمایه افزود: یکی دیگر از وعدههایی که قبل از انتخابات مطرح شده بود، افزایش تعامل با مردم و برگزاری جلسات و مذاکرات بیشتر با مردم و ارائه اطلاعات شفافتری به آنها بود ولی هیچ اطلاعرسانی در مورد برنامههای اقتصادی دولت به مردم صورت نگرفته و به علت همین بیبرنامگیهاست که بعد از چند جلسه رسمی اعلام میشود قیمتگذاری خودرو آزاد شده و کمی بعد، افزایش قیمت خودرو لغو میشود. افنانی گفت: معتقدم حتی اگر دولت قصد لغو افزایش قیمت خودرو را داشت، باید اطلاعرسانی صورت میگرفت و در یک برنامه خبری با مردم به صورت شفافتر صحبت میشد و دلیل این تصمیم اعلام میگردید. این کارشناس بازار سرمایه در گفتوگو با بورسنیوز تاکید کرد: نمیتوان انتظار داشت فعالان بازار سرمایه بر اساس نظرات سران قوا، تصمیمگیری و سرمایهگذاری کنند و بعد از آن، یک شبه تمامی دستورات ملغی گردد و بحث قیمتگذاری در صنعت خودرو، قسمتی از سیاستهای مبهم و سردرگم اقتصادی دولت است و در سایر حوزههای اقتصادی نیز شفافیت و ثباتی وجود ندارد. وی با انتقاد از قیمتگذاری دستوری در صنعت خودرو اظهار کرد: در شرایط کنونی، تقریبا تمامی مدیران اقتصادی در مورد قیمتگذاری دستوری نظر واحدی دارند و با قیمتگذاری دستوری مخالفت کردهاند. افنانی تصریح کرد: اینکه سازمان بورس و وزارت صنعت، معدن و تجارت و وزارت اقتصاد هم در این مورد همکاریهایی داشتهاند؛ با این وجود، نتیجه دیگری رقم خورده که متاسفانه شبهههای زیادی هم ایجاد کرده از جمله آنکه شاید فشار مفسدان اقتصادی و دلالان بازار خودرو، روی تصمیمات دولت اثرگذار بوده است.
اقتصاد در سردرگمی، بازار سرمایه در بلاتکلیفی
افنانی تصریح کرد: شفافیت و ثبات در مسائل اقتصادی، از اهمیت ویژهای برخوردار بوده و مادامی که اقتصاد ما به سمت این ثبات در سیاستگذاریها حرکت نکند، مشکلات اقتصادی کشور و به دنبال آن، بلاتکلیفی و سردرگمی بازار سرمایه هم ادامه خواهد داشت. وی ادامه داد: امیدوارم مدیران اقتصادی کشور برای شرایط مختلف برنامههای مدون داشته باشند و با اعلام شفاف و صریح برنامههای خود برای شرایط مختلف اقتصادی، امکان پیشبینیپذیری را هم به بازار سرمایه و سایر بازارهای مالی بدهند. ضمن اینکه باید اگر تصمیمی در حوزههای مختلف اقتصادی اتخاذ شد، این تصمیمات و سیاستگذاریها ثبات داشته باشد و مرتبا شاهد اتخاذ تصمیمات جدید نباشیم. این کارشناس بازار سرمایه با اشاره به منفیهای مکرر بازار سرمایه تحت تاثیر همین بلاتکلیفیها گفت: واکنش بازار سرمایه به اوضاع اقتصادی کشور کاملا طبیعی است و شاید اگر در این شرایط و این همه بیثباتی و بلاتکلیفی، بازار سرمایه ما مثبت شود، باید تعجب کنیم. بدون ترسیم چشمانداز آینده اقتصادی کشور، امکان سرمایهگذاری در بازار سرمایه وجود ندارد. افنانی توضیح داد: به عنوان مثال یکی از فاکتورهای مهم در پیشبینی و تحلیل اوضاع بازار سرمایه، نرخ بهره است اما چطور میتوان به اظهارنظرها در مورد نرخ بهره اتکا کرد وقتی وعده عدم افزایش نرخ بهره داده میشود و در عمل، شاهد افزایش نرخ بهره و نرخهای ۲۱ درصدی در بازار هستیم! یا چطور میتوان در شرایطی که شواهد حاکی از انتشار اوراق در بازار سرمایه است، ادعای عدم انتشار اوراق در بازار سرمایه را پذیرفت؟ وی در رابطه با انتقاداتی که به اعتراض سهامداران نسبت به قیمتگذاری دستوری در صنعت خودرو عنوان کرد: اصرار به قیمتگذاری دستوری، به بهانه حمایت از اقشار ضعیفتر جامعه، منطقی و قابل قبول نیست. در نظر داشته باشید که فعالان بازار سرمایه تعداد محدودی نیستند و وقتی صحبت از جامعه سهامداری میشود پای منافع میلیونها نفر از مردم کشورمان در میان است.
تعادل بازارها با رفع قیمتگذاری دستوری
افنانی تصریح کرد: تجربه ۳۰ سال اخیر نشان داده هر گاه سایه قیمتگذاری دستوری از سر صنعتی برداشته شده، آن بازار اوضاع متعادلتری را تجربه کرده است. کما اینکه در صنعت سیمان هم تصمیمگیریهای نادرست و عدم اطلاعرسانی در مورد زمان قطعی برق در فصل تابستان، مشکلاتی برای صنعت سیمان ایجاد کرد که به تبع آن عرضه سیمان را دچار اختلال کرد. این کارشناس بازار سرمایه ادامه داد: در نهایت با کاهش عرضهها، قیمت سیمان مدتی در بازار افزایش یافت و عدهای افزایش قیمتها را به عرضه سیمان در بورس کالا گره زدند، اما شاهد آن بودیم که با مقاومت فعالان بازار سرمایه، سیمان از بورس کالا خارج نشد و به سبب عرضه سیمان در بورس کالا، این بازار به سمت شفافیت رفت و با به تعادل رسیدن عرضه و تقاضا، قیمتها هم فروکش کرد. مشابه این اتفاق را در تمامی بازارها حتی بازار محصولات غذایی از جمله مرغ و تخممرغ هم مشاهده کردهایم. وی گفت: هرگاه مدیران و سیاستگذاران ما به شایستگی برنامهریزی، تصمیمگیری و مدیریت نکردهاند، تلاش کردهاند با دستور بازارها را کنترل کنند! در نتیجه قیمتگذاریهای دستوری همواره حاشیه امنی برای دلالان و رانت خواران فراهم و مصرفکنندگان نهایی تورم را با همه وجود لمس کردهاند و فقط عدهای خاص، منافع عظیمی به جیب زدهاند. افنانی خاطرنشان کرد: مشکل اقتصاد ما، فقط مشکل سهامداران بازار سرمایه نیست؛ این مشکل در تمام بخشهای اقتصادی ریشه دوانده و سیاستگذاران باید بدانند اگر امروز نتوانند تکلیف قیمتگذاری خودرو را مشخص کنند، در سایر حوزههای اقتصادی هم موفق نخواهند بود و ضمنا راه فرار به مدیرانی نشان دادهاند که هرگز عملکرد مناسب و قابلقبولی نداشتهاند!
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد