27 - 10 - 2021
خیز فرهادی برای هتریک
در طول تاریخ سینما همواره فیلمهای غیرانگلیسی زبان برای رسیدن به بخشهای اصلی اسکار مسیر سختتری را در جلو روی خود داشتهاند. برای مثال ۹۲ دوره از برگزاری اسکار گذشت تا یک فیلم غیرانگلیسی زبان یعنی فیلم «انگل» توانست بالاترین جایزه شب مراسم آکادمی را از آن خود کند.
البته جایزه فیلم «انگل» آن سال چنان غیرمنتظره و شوکآور بود که دونالد ترامپ رییسجمهوری وقت آمریکا در واکنش به این انتخاب گفت: اسکار امسال افتضاح بود، بهترین فیلم به اثری از کرهجنوبی رسید!
ریچارد شوایتزر نخستین کسی بود که با فیلم «مری لوییس» که به زبان آلمانی تولید شده بود توانست جایزه اسکار بهترین فیلمنامه سال ۱۹۴۵ را دریافت کند. فیلمنامه شوایتزر آن سال چنان اعضای اغلب آمریکایی آکادمی را تحت تاثیر قرار داد که یکی از دو جایزه بهترین فیلمنامه سال را در کنار بیلی وایلدر به وی اعطا کردند. بعد از تابوشکنی شوایتزر تا به امروز هشتم فیلمنامهنویس (برای پنج فیلم) دیگر به واسطه آثار تولیدشدهشان در خارج از آمریکا صاحب جایزه اسکار بهترین فیلمنامه شدهاند. نام این سینماگرها به این شرح است: آلبرت لاموریس برای «بادکنک قرمز»، پیترو جرمی، انیو دی کانسینی و آلفردو جیانتی برای فیلم «طلاق به سبک ایتالیایی»، کلود للوش و پیر اویترهوون برای «یک مرد و یک زن»، پدرو آلمودوار برای «با او حرف بزن» و بونگ جون هو برای «انگل».
اصغر فرهادی یکی از سینماگران غیرآمریکایی است که یک بار برای فیلم «جدایی نادر از سیمین» تا مرز دریافت این جایزه و رسیدن به این جمع کوچک پیش رفت؛ با این حال فرهادی آن سال این جایزه را به وودی آلن کارگردان اسطورهای سینمای معاصر واگذار کرد.
البته فیلمنامه تنها بخشی نیست که فیلمهای غیرانگلیسی زبان جایزه اسکار را از آن گرفتهاند، طی بیش از ۹۰ دوره گذشته جوایز اسکار، فیلمهای غیرانگلیسی زبان (تولید شده در کشورهای غیرانگلیسی زبان) ۳۹ بار در شاخههای بهترین کارگردانی (میشل آزاناویسوس، آلفونسو کوارون و بونگ جون هو)، بهترین فیلمنامه، بهترین تدوین، بهترین بازیگر نقش اول زن (سوفیا لورن و ماریون کوتیار)، بهترین بازیگر نقش اول مرد (روبرتو بنینی و ژان دوژاردن)، بهترین طراحی صحنه، بهترین فیلمبرداری، بهترین چهرهپردازی، بهترین موسیقی متن، بهترین مستند بلند، بهترین طراحی صحنه و تدوین صدا برنده جایزه اسکار شدهاند.
حالا باید منتظر ماند و دید آیا فیلم «قهرمان» فرهادی میتواند به چهلمین فیلم غیرانگلیسی زبان تبدیل شود که یکی از جوایز بخشهای غیر از اسکار بینالملل را دریافت کند.
فرهادی در انتظار سومین موفقیت
نشریه آمریکایی «هالیوود ریپورتر» با اشاره به خبر انتخاب فیلم «قهرمان» به عنوان نماینده سینمای ایران در اسکار نودوچهارم نوشت: اصغر فرهادی شانس سومین موفقیت در اسکار یا هتریک را دارد.
در مطلب هالیوود ریپورتر آمده است: ایران، فیلم قهرمان یعنی درام اصغر فرهادی درباره صداقت، آبرو و بهای آزادی را به عنوان نماینده خود برای رقابت در شاخه بهترین فیلم بینالمللی در اسکار ۲۰۲۲ انتخاب کرده است.
این فیلم که محصول مشترک ایران و فرانسه است و اولین بار در بخش رقابتی جشنواره کن اکران و با تحسین منتقدان روبهرو شد، فیلمی بود که کارگردان مولف ایرانی را پس از ساخت همه میدانند در اسپانیا به وطنش بازگرداند. این فیلم در جشنواره کن امسال هم جایزه بزرگ را از آن خود کرد و هم جایزه فرانسوا شاله را.
قهرمان حتی قبل از آنکه توسط کمیته فیلم ایران به عنوان نماینده این کشور در اسکار انتخاب شود به لطف استقبالی که در جشنوارههای سینمایی از آن شده و دو اسکار قبلی که فرهادی برده بود، به عنوان یکی از پیشگامان رسیدن به فهرست نامزدهای نهایی اسکار شناخته میشد. فرهادی یک بار در سال ۲۰۱۱ با فیلم «جدایی نادر از سیمین» برنده اسکار شد و یک بار در سال ۲۰۱۶ برای فیلم «فروشنده». این کارگردان ایرانی یکی از معدود فیلمسازانی است که دو جایزه اسکار در کارنامه دارد. اگر در مراسم اسکار پیشرو سومین اسکار خود را دریافت کند پس از فدریکو فلینی، اسطوره سینمای ایتالیا که چهار جایزه اسکار در کارنامه دارد، دوم خواهد شد.
قهرمان که با بازی امیر جدیدی و محسن تنابنده در شهر شیراز فیلمبرداری شده است، داستان کاراکتری به نام رحیم را دنبال میکند که از همسرش جدا شده و به علت بدهی در زندان است. در یک مرخصی دوروزه، سرنوشت، ۱۷ سکه طلا را سر راه رحیم میگذارد اما وی پس از پی بردن به آنکه این سکهها برای بازپرداخت بدهی و آزادی از زندان کافی نیستند تصمیم میگیرد آنها را به صاحب اصلیشان برگرداند. این اقدام فداکارانه از رحیم در شبکههای اجتماعی یک ستاره میسازد اما….
هالیوود ریپورتر افزود: اگرچه شکی نبود قهرمان نماینده سینمای ایران در اسکار خواهد بود، کمیته فیلم ایران میگوید ۴۴ فیلم را برای این انتخاب بررسی کرده و سه فیلم قهرمان، دشت خاموش (ساخته احمد بهرامی) و بندر بند (ساخته منیژه حکمت) به رقابت نهایی راه یافتند اما سرانجام قهرمان انتخاب شد.
فهرست کوتاه اسکار ۲۰۲۲ در روز ۲۱ دسامبر ۲۰۲۱ (۳۰ آذر ۱۴۰۰) اعلام و از نامزدهای این مراسم در روز هشتم فوریه ۲۰۲۲ (۱۹ بهمن ۱۴۰۰) رونمایی میشود. نودوچهارمین مراسم اهدای جوایز اسکار ۲۷ مارس ۲۰۲۲ (۷ فروردین ۱۴۰۱) برگزار خواهد شد.
تمجید رسانههای اسپانیایی از «قهرمان»
روزنامه لاراسون اسپانیا فیلم «قهرمان»، تازهترین فیلم اصغر فرهادی را به عنوان یکی از «عالیترین فیلمهای قرن» توصیف کرد.
«قهرمان»، برنده جایزه بزرگ داوران جشنواره کن در بخش اصلی شصتوششمین جشنواره وایادولید اسپانیا با حضور امیر جدیدی، بازیگر نقش اصلی فیلم به نمایش درآمده است. به نوشته لاراسون «قهرمان» از جمله بختهای اصلی کسب جایزه اسکار به عنوان بهترین فیلم غیرانگلیسی زبان است.
لاراسون مینویسد:همواره شخصیتهای ادبیات کلاسیک به نوعی در آثار فرهادی حضور دارند اما هیچگاه او اینگونه هامارتیا (نقیصه تراژیک) را به تصویر نکشیده بود؛ نقیصهای که قهرمانان نه براساس خواسته خویش بلکه بنابر تقدیر به خود ویرانی کشیده میشوند.
به نوشته لاراسون عنوان «قهرمان» تنها بیان زندگی یک زندانی بدهکار که سکههایی را به صاحبش بازمیگرداند و چهره رسانهای میشود، نیست، بلکه میتوان دریافت که نظرگاه فرهادی در ارتباط با این وجه از اسطوره کلاسیک است.
روزنامه اسپانیایی بازی امیر جدیدی را در نقش اصلی فیلم بسیار درخشان میخواند و میافزاید که فرهادی به بهانه این نقش، جامعه ایران را تجزیه و تحلیل میکند؛ جامعهای که عمیقا تحتتاثیر «آبرو» و دفاع از ارزشهای خویش است و معمولا آبرو در آن به هدف تبدیل میشود و نه وسیله. لاراسون این فیلم را همچون ضمیمهای بر «جنایت و مکافات» و به نوعی وارث رنج «رادیون رومانویچ» قهرمان این اثر قلمداد میکند.به تعبیر منتقد روزنامه اسپانیایی، «قهرمان» اثری پخته و دقیق درباره «آبرو» است یا دستکم تلقی پیامدهای از دست دادن آن به عنوان تنها داشته فرد است. همانند آشیل و پاشنهاش یا «افسانه اورفئوس»، قهرمان داستان فرهادی نه میتواند خود را از تصورات «قهرمانی» برهاند و نه به آرامش برسد.
لاراسون این فیلم را موفقیت بدون چون و چرای فرهادی میخواند و میافزاید این اثر ترسیم رسانهای قهرمانی موقت، زودگذر و همدلی با اوست. رادیو و تلویزیون سراسری اسپانیا نیز با تمجید از فیلم قهرمان به نقل از امیر جدیدی که در وایادولید به سر میبرد، نوشت: «لذت کار کردن با فرهادی، اقبال بزرگی برای من است، گویی در دانشگاهی در حال فراگیری مستمر درسهایی هستم، نهتنها در زمینه سینما بلکه برای زندگی.»
در این گزارش میآید یکی از جنبههای شگفتآور فیلم فرهادی این است که با تغییر کوچکی در جهت فیلمنامه ما را با هیجان وافر، درگیر سرنوشت شخصیتها میکند و برای این کار نیازی به تعقیب و گریز، انفجار یا ابزارهای نوین سینما ندارد.
روزنامه «وایادولید» نیز از اصغر فرهادی به عنوان یکی از بزرگترین اساتید سینمای قرن بیستویک نام برده و نوشت: «قهرمان حکایتی اخلاقی در ارتباط با شرافت، رستگاری و نیرنگ است.»
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد