14 - 06 - 2021
اصلاحات در بزنگاه انتخاب
گروه سیاسی- پنج روز تا برگزاری انتخابات مانده اما تکلیف اصلاحطلبان اصلا روشن نیست. وضعیت در این جریان سیاسی سخت در هم پیچیده و معلوم نیست که تصمیم نهایی آنان چه باشد. از یک سو جبهه اصلاحات است که پایش را در یک کفش کرده و معتقد است چون نامزدهای مورد علاقهاش احزار صلاحیت نشدهاند، نباید مشارکت فعال داشته باشد. از سوی دیگر نیز کارگزاران برخی حامیان همتی که اصرار دارند، علیرغم حذف نیروهای اصلاحطلب باید به همین دو گزینه موجود و بیشتر هم همتی رضایت داد تا اولا از گردونه قدرت بیرون نیفتند و قوه مجریه را تحت سیطره خود نگه دارند، ثانیا جریان رقیب نتواند نامزد خاص و مورد نظر خود را به کرسی ریاستجمهوری بنشاند. در این میان برخی نیز از درون و بیرون ساز تحریم انتخابات را میزنند!
در همین بلبشو پیامها و دستنوشتههایی نیز میرسد و دست به دست میشود که نه تنها به روشن شدن وضعیت کمکی نکرده، بلکه بر ابهامات موجود نیز میافزاید! یک روز پیامی از حصر که هنوز حرف و حدیثها درباره مقصود اصلی آن ادامه دارد، یک روز هم پیامی به کنگره یک حزب اصلاحطلب و تاکید بر وظیفهشناسی!
چرخش مواضع
این تردیدها البته ظرف یکی دو روز گذشته ایجاد نشده است. اصلاحطلبان در واقع از ماهها قبل بر سر دوراهی مشارکت و عدممشارکت مانده بودند. نهایتا انتخابشان مشارکت مشروط شد و به میدان آمدند. لیست ۱۴نفرهای حاضر شد و ۹ نفر از آنان نیز ثبتنام کردند. بعد از آنکه صلاحیت نیروهای مذکور احراز نشد اما وضعیت دشوار شد. سازوکار انتخاباتی این جریان از عدممعرفی نامزد گفت و با مبهم باقی گذاشتن نظر خود درباره پای صندوق آمدن، بر طبل تحریم انتخابات کوبید. این فضا اما ظرف دو روز گذشته دستخوش تغییراتی شده که برخی مایل به پذیرش آن نیستند.
کارگزاران و برخی دیگر حمایت از همتی را پیشتر شروع کرده بودند اما تصور نمیشد که از پس راضی کردن جبهه اصلاحات برآیند. به خصوص که پیامی هم از بنبست اختر رسید و تحریمیها را شارژ کرد.عقلایی در جبهه اصلاحات اما برای اینکه مانع از ادامه این وضعیت شوند، دست به کار شدند. حتی تاجزاده که خودش از جمله ردصلاحیتشدگان است و به عنوان چهرهای رادیکال شناخته میشود برای مهیاکردن بستر مشارکت فعال، آستینها را بالا زد. او در گفتوگوی کلابهاوسی خود گفت که اصلاحطلبان دو راه بیشتر ندارند. «نه گفتن به نامزد مهندسی انتخابات و رای به یکی از دو نامزد اصلاحطلب» و دیگری «نه گفتن به کل پروژه با رای ندادن.» وی افزود: کسانی که میگویند رای بدهیم و کسانی که میگویند رای ندهیم، یادشان باشد که ما هم در انگیزهها و هم در اهداف با هم مشترک هستیم، این یک هفته هم میگذرد و ما باز باید با هم کار و همفکری کنیم. چه رای بدهیم و چه رای ندهیم؛ یک تصمیم سیاسی خواهیم گرفت و باید پای مسوولیت آن، بایستیم.
پیام خاتمی؟!
این سخنان وی هموار کردن مسیر چرخش اصلاحطلبان از موضع قبلی و رفتن به سوی حمایت از گزینه موجود که به احتمال زیاد همان همتی است؛ تلقی شد. به خصوص که برخی روزنامههای اصلاحطلب نیز به کمک آمدند. مثلا «اعتماد» در یادداشتی درباره تبعات رایندادن هشدار داد و به تحولخواهانی که بر طبل تحریم انتخابات میکوبند، یادآور شد که عاقبت این کار تشکیل دولتی از جنس دولت احمدینژاد است.
بعد هم دستنوشتهای از رییس دولت اصلاحات درباره انتخابات منتشر شد و مورد توجه قرار گرفت. خاتمی در پیامی به جوانان حزب ایران اسلامی نوشته بود: «در این فضای سرد و افسرده، درحالی که جامعه ما نیاز به نشاط و امید و اشتیاق به شرکت در عرصه سرنوشت دارد، امیدوارم همه تشکلها و احزاب و جریانهای سیاسی و ملی بتوانند در این برهه حساس مسوولیت خود را نسبت به میهن و مردم به درستی بشناسند و در انجام آن موفق باشند.»اشاره خاتمی به مسوولیتشناسی در این برهه حساس پیام صریح و مشخصی نیست اما اگر در نظر داشته باشیم که رادیکالهایی مثل تاجزاده پیشتر از پذیرش مسوولیت انتخاب گفته بودند، باید به این نتیجه رسید که طیفی از اصلاحطلبان مهیای مشارکت فعال و حتی معرفی نامزد میشود. شاهد آنکه عبدالله رمضانزاده که پیشتر امید به اثرگذاری در این انتخابات نداشت، توئیت دو روز قبل خود با این مضمون که «دوراهی حیرتآوری است. تلفن زنگ میخورد، از آن طرف صدایی مغموم میگوید باید به این تحقیر ملی پاسخ داد و پای صندوق رفت و رای داد و مانع طالبان وطنی شد…» را مورد اشاره قرار داده و مینویسد: «لشکر مرددها تعیینکننده هستند.»
فقدان حلقه وصل
همه اینها یعنی که تحرک قابلاعتنایی در جبهه اصلاحطلبی ایجاد شده و طیفی همه تلاش خود را میکند تا با مشارکت در این انتخابات به جای تحریم و انفعال، رقیب را حتی در شرایط نابرابر شکست دهند.جلال میرزایی، فعال سیاسی اصلاحطلب نیز ایجاد این تحرک در جریان اصلاحطلبی را تایید میکند. او در گفتوگویی با «جهانصنعت» گفت: «در چند روز اخیر آرامآرام علاقهمندیهایی به حضور فعال در انتخابات ایجاد شده بود. به نظر میرسید که تردیدهای موجود بین برخی فعالان سیاسی و کنشگران کمرنگ شده و آنها آماده میشوند که پای کار بیایند و فعالیت خود را شروع کنند. رهبران جریان اصلاحات نیز منتظر بودند که ببیننتد تردیدهای جامعه یا فعالان سیاسی رفع میشود یا خیر. در این شرایط اما پیامی رسید که اجازه پیشروی را نداد و منجر شد وضعیت در حالت ابهام باقی بماند.»این فعال سیاسی اصلاحطلب مشکل را نبود یک حلقه وصل یا کسی که ابتکار عمل را به دست بگیرد، دانست و گفت: «در هفتههای اخیر اتفاقات بسیاری را شاهد بودیم. از مساله ردصلاحیتها تا شرایط بینالمللی و داخلی؛ همه اینها اقتضا میکرد که بزرگانی مثل آقای خاتمی، ناطقنوری، سیدحسن خمینی یا آقای عبدالله نوری، بهزاد نبوی، لاریجانی، عارف و حتی لاریجانی جمع شوند و درباره این شرایط و حساسیت آن همفکری کنند اما متاسفانه میبینیم که چنین نشستهایی در کار نیست.»این نماینده پیشین در واکنش به اینکه انفعال سیاسیون متاثر از فضای توام با یاس جامعه است، گفت: «این فضا قبلا هم بوده است، ما باید تکلیف را روشن کنیم و بدانیم که آیا میخواهیم به وظیفه تاریخی خود در قبال جامعه و آینده عمل کنیم یا تحت تاثیر دلخوری و ناامیدیها خودمان هم ناامید شویم؟ باید تصمیم گرفت. انتظار ما از برخی شخصیتهای سیاسی شاخص این است الهامبخش و موجب تغییر این فضا باشند، نه اینکه خودشان هم ناامید، منفعل و مردد شوند!»
اصرار به انفعال
علی صوفی، دبیرکل حزب پیشرو اصلاحات اما معتقد است که اصلا از این خبرها نیست و اصلاحطلبان سفت و سخت پای موضع خود یعنی عدم معرفی نامزد ایستادهاند. او در گفتوگویی با «جهانصنعت» گفت: «تا الان اصل، بیانیهای است که جبهه اصلاحات صادر و اعلام کرد که نامزدی ندارد. تغییری در این موضع ایجاد نشده است.»وی با اشاره به آن پیام خاتمی به کنگره حزب جوانان ایران اسلامی که برخی رسانهها آن را پیامی برای دعوت به مشارکت تلقی کردهاند؛ گفت: «دقت داشته باشید که در آن پیام نیز آقای خاتمی نفیا یا اثباتا درباره مشارکت احزاب در انتخابات صحبتی نکرده است و فقط گفته که احزاب باید وظایف خود را انجام دهند. این انجام وظیفه نیز میتواند مشارکت یا عدم مشارکت باشد.»این فعال سیاسی اصلاحطلب تاکید کرد: «تصمیم احزاب اصلاحطلب تا این لحظه طبق بیانیه جبهه اصلاحات عدم معرفی نامزد است.»وی در پاسخ به اینکه «آیا عدم معرفی کاندیدا از سوی احزاب اصلاحطلب به معنی تحریم انتخابات است یا نداشتن نامزد و در عین حال دعوت به مشارکت؟» گفت: «در دورههای قبلی مثل انتخابات سال ۹۸ اصلاحطلبان حتی اگر نامزدی نداشتند، دعوت به مشارکت کردند اما ممکن است که در این دوره چنین کاری نکنند. معنی هم ندارد که وقتی نامزدی ندارند، چنین کنند.»صوفی در پاسخ به اینکه «آیا میتوان به رویکرد برخی اصلاحطلبان اینطور برداشت کرد که بخشی از این جریان به مشارکت فعال مایل شده و در این جهت حرکت میکند؟» گفت: «بله، ممکن است چنین اتفاقی رخ دهد اما مهم این است که جبهه اصلاحات چه تصمیمی بگیرد. تاکنون نیز تصمیم این جبهه همان اطلاعیه قبلی است و نامزدی در این انتخابات نخواهیم داشت.»
جمعبندی
پنج روز آینده قطعا تعیینکننده است. روزهایی که قطعا سریعتر و پرخبرتر از همیشه میگذرد. باید منتظر ماند و دید که تصمیم نهایی قاطبه اصلاحطلبان چیست. به تصمیم بخش مایوسشده جامعه تن داده و عقب مینشینند یا عامل تحرک شده و با به جان خریدن انتقادات و تخریبها از سوی آن طیف خواهان تحریم، روزنه امیدی میگشایند.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد